ارزیابی مدل AquaCrop در برآورد روند تغییرات رطوبت خاک، تبخیر-تعرق و عملکرد ذرت، تحت تنش های شوری و حاصلخیزی

امروزه مدل های گیاهی ابزار مناسبی برای شبیه سازی پارامترهای مهم کشاورزی به شمار می روند. با توجه به وجود تنش های محیطی در هر منطقه، مدل های گیاهی باید ارزیابی شده و مورد تایید قرار بگیرند. در این پژوهش آزمایش مزرعه ای به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. تیمارهای آب شور با هدایت الکتریکی 0.5، 1.2، 3.5 و 5.7 دسی زیمنس بر متر و تیمارهای حاصلخیزی در چهار سطح؛ 100، 75، 50 و 25 درصد مصرف کود نیتروژن، با سه تکرار به اجرا درآمد. در فاصله بین دو آبیاری، تبخیر- تعرق روزانه از طریق بیلان حجمی رطوبت خاک اندازه گیری شد. سپس مدل AquaCrop برای تخمین رطوبت خاک، تبخیر- تعرق و عملکرد ذرت علوفه ای در شرایط تنش شوری و حاصلخیزی ارزیابی شد. مقدار آماره های RMSE، NRMSE و  در برآورد کل تبخیر- تعرق به ترتیب 4 میلی متر، 1.3 درصد و 0.99 و همچنین برای عملکرد محصول به ترتیب 0.34 تن بر هکتار، 0.65 درصد و 0.99 بود. مقدار آماره های RMSE، NRMSE و  در برآورد رطوبت خاک به ترتیب در محدوده 0.4-1.1 درصد، 1.4-3.3 درصد و 0.99 قرار داشت. مقادیر به دست آمده برای آماره های مذکور نشان دهنده همبستگی مناسب و انطباق خوب بین داده های واقعی و شبیه سازی شده بود. با توجه به نتایج ارزیابی، توانمندی مدل AquaCrop برای برآورد پارامترهای مذکور تحت تنش های شوری و حاصلخیزی، قابل قبول تشخیص داده شد. نتایج پژوهش نشان داد که مدل های گیاهی باید امکان وجود تنش های محیطی را در نظر داشته و برای شرایط واقعی مناطق تحت کشت توسعه یابند. در این شرایط استفاده از مدل های گیاهی مانند AquaCrop، موجب تخمین مناسب تبخیر- تعرق و عملکرد گیاه و برنامه ریزی دقیق تر در مصرف کود و منابع آبی می گردد.