مقایسه ویژگی های روانسنجی و ساختار عاملی سه فرم اصلی، کوتاه و مختصر پرسشنامه شخصیت بر اساس ویرایش پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (PID-5) در نمونه ای از نوجوانان ایرانی

یکی از ویژگی های منحصر به فرد مدل ابعادی یا جایگزین اختلال شخصیت DSM-5، توجه به خصایص شخصیت در سنین نوجوانی است. در مورد روایی و ساختار مدل جایگزین اختلالات شخصیت در فرهنگ های غربی مطالعات زیادی انجام شده است. این مطالعه با هدف بررسی مدل جایگزین اختلال شخصیت در نوجوانان و مقایسه ویژگی های روانسنجی فرم اصلی، کوتاه و مختصر پرسشنامه شخصیت (PID-5) در نمونه ای از نوجوانان ایرانی انجام شد.

مواد و روش ها:

 در این پژوهش مقطعی، 404 نفر (4/54 درصد دختر) از نوجوانان 18-13 سال شهر تهران، با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس در مطالعه شرکت داشتند. مشارکت کنندگان فرم مداد کاغذی پرسشنامه های PID-5، مقیاس تکانشگری بارات (BIS-11)، فرم های اضطراب و افسردگی از سیستم اندازه گیری نتایج مبتنی بر گزارش بیمار(PROMIS) را تکمیل کردند.

یافته ها: 

ضریب آلفای کرونباخ در فرم اصلی پرسشنامه برای 5حوزه در دامنه ای از 81/0 (حوزه مهارنداشتن) تا 88/0 (حوزه روان پریشی)، برای  فرم کوتاه در دامنه 74/0 (حوزه گسستگی) تا 86/0 (حوزه روان پریشی) و در فرم مختصر در محدوده 67/0 (حوزه عاطفه مندی منفی) تا 76/0 (حوزه روان پریشی) به دست آمد. ضرایب همبستگی خصیصه ها با نشانگان افسردگی، اضطراب و تکانشگری در سه فرم پرسشنامه معنادار بود (05/0P≤ و 01/0P≤). بررسی تحلیل عاملی نیز ساختار پنج عاملی هر سه فرم پرسشنامه را تایید کرد.

به طور کلی هر سه فرم نسخه نوجوانان پرسشنامه PID-5 دارای روایی و قابلیت اطمینان مطلوبی بود و از آن ها می توان برای اهداف مختلف بالینی و پژوهشی استفاده کرد. فرم مختصر عمدتا برای غربالگری مناسب است و دو فرم اصلی و کوتاه می توانند برای بررسی خصیصه های نابهنجار شخصیت در نوجوانان استفاده شوند.