نقش تسهیل کار-خود و خودکارآمدی مدیریت تعارض کار-خانواده در کاهش اثر تعارض کار-خانواده بر خشنودی خانوادگی، کیفیت روابط زناشویی و کیفیت فرزندپروری پرستاران

تعارض میان کار و خانواده به عنوان موضوعی مهم که هم کارکنان و کارفرمایان و هم خانواده آنان را متاثر می سازد، با مشکلات برجسته ای در حوزه خانوادگی مانند خشنودی خانوادگی، کیفیت روابط زناشویی و کیفیت فرزندپروری همراه است. از این رو روانشناسان صنعتی و سازمانی برای کاهش چنین اثرات نامطلوبی، پژوهش ها و تحقیقات خود را بر یافتن متغیرهای تعدیل گر متمرکز کرده اند. درنتیجه، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تسهیل کار-خود و خودکارآمدی مدیریت تعارض کار-خانواده در کاهش اثر تعارض کار-خانواده بر خشنودی خانوادگی، کیفیت روابط زناشویی و کیفیت فرزندپروری پرستاران انجام شد.

مطالعه حاضر به صورت پیمایشی و از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه پژوهش شامل پرستاران متاهل و دارای فرزند بیمارستان های دولتی شهر اهواز بود که از میان آن ها 240 نفر به عنوان اعضای نمونه به روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب گردید. جهت جمع آوری داده ها، از پرسشنامه های تعارض کار-خانواده کارلسون و همکاران (2000)، پرسشنامه خشنودی خانوادگی اری و همکاران (1999)، پرسشنامه کیفیت روابط زوجین کوندی و همکاران (2016)، مقیاس فرزندپروری آرنولد و همکاران (1993)، پرسشنامه تهسیل کار-خود دمروتی (2009)، مقیاس خودکارآمدی در مدیریت تعارض کار-خانواده سینامون (2006)، استفاده شد. تحلیل داده ها از طریق همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه و با استفاده از نرم افزار SPSS-22 انجام گرفت.

یافته ها نشان داد که هر دو بعد تعارض کار-خانواده با خشنودی خانوادگی، کیفیت روابط زناشویی و کیفیت فرزندپروری رابطه منفی و معنی داری داشت (01/0 < P)، همچنین متغیر های تسهیل کار-خود و خودکارآمدی در مدیریت تعارض کار-خانواده توانستند رابطه میان این متغیر ها را تعدیل کند.

بحث:

 نتایج حاکی از آن است که تعارض کار-خانواده و خانواده-کار نقش معنی داری در کاهش خشنودی خانوادگی، کیفیت روابط زناشویی و کیفیت فرزندپروری پرستاران داشتند. علاوه بر این، تسهیل کار-خود و خودکارآمدی در مدیریت تعارض کار-خانواده توانستند رابطه بین این متغیرها را تعدیل کنند. در نتیجه می توان از طریق افزایش شرایط تسهیل کار-خود در محیط کار برای پرستاران و همچنین افزایش میزان خودکارآمدی در مدیریت تعارض کار-خانواده آنها، میزان اثرگذاری منفی تعارض کار-خانواده را بر متغیرهای خانوادگی ذکر شده کاهش داد.