بهینه سازی جذب یون مس توسط فیلتر زئولیتی با استفاده مطالعات آزمایشگاهی و مدل سازی عددی

در نتیجه فعالیت معدن مس سونگون واقع در شمال استان آذربایجان شرقی زهاب اسیدی ایجاد و وارد رودخانه پخیرچای می شود. در این مطالعه با استفاده از مطالعه های آزمایشگاهی و مدل سازی، روش بهینه برای تصفیه زهاب اسیدی این معدن ارایه شده است. بدین منظور ابتدا با استفاده مطالعه های آزمایشگاهی دینامیک بر روی زیولیت میزان حذف مس توسط زیولیت ارزیابی شد و بعد از آن تحت آزمایش های استاتیک میزان حداکثر جذب با مقدار 85/2 میلی گرم در هر گرم زیولیت محاسبه شد. در نتیجه فیلتر زیولیتی به طول 250متر برای حذف یون مس از زهاب معدن سونگون در نظر گرفته شد و به منظور شبیه سازی انتقال یون مس در این فیلتر از مدل HYDRUS 2D استفاده شد تا رفتار آلاینده در محیط متخلخل با بدنه زیولیتی و تاثیر  زیولیت بر کاهش غلظت مس تحت سناریوهای مختلف مورد بررسی قرار گیرد. پیش بینی تحت سناریوی نخست برای غلظت فعلی زهاب نشان داد که زیولیت تا دو ماه غلظت مس را تا زیر حد استاندارد mg/L5 خواهد رساند. سناریوی دوم که معرف بدترین حالت ممکن است و طی آن فرض شد غلظت یون مس 50 درصد افزایش یابد پیش بینی کرد که این فیلتر فقط به مدت یک ماه می تواند غلظت مس را زیر حد استاندارد نگه دارد. در نهایت آخرین سناریو یعنی خوشبینانه ترین سناریو که بر اساس آن ورود یون مس یک ماه پس از اجرای مدل قطع می شود نشان داد که در این شرایط بدون نیاز به تعویض فیلتر زیولیتی طی دو ماه یون مس موجود در کل زهاب عبوری جذب خواهد شد.