کاربرد Arc-GIS در پهنه‎بندی سطوح مواجهه شغلی با سیلیس کریستالی قابل استنشاق در کارگاه‎های سیلیس‎کوبی

سیلیس کوبی فرایندی مبتنی بر خردکردن، غربال کردن و دانه بندی انواع سنگ‎های سیلیسی است. استنشاق گرد و غبار سیلیس با ایجاد تغییرات ساختاری و فیبروز برگشت‎ناپذیر در بافت ریه، منجر به بیماری سیلیکوزیس می گردد. سیلیس کریستالی توسط آژانس بین‏المللی تحقیق بر روی سرطان (IARC)، به عنوان سرطان‎زای انسانی (گروه I) طبقه‎بندی شده است. منطقه ازندریان یکی از بزرگ‎ترین واحدهای تولید سیلیس در کشور می باشد که در آن 40 کارگاه سیلیس‎کوبی وجود دارد. این تحقیق با هدف کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی (Arc-GIS) در پهنه‎ بندی سطوح مواجهه شغلی با سیلیس کریستالی قابل استنشاق (RCS) انجام گرفت.

در این مطالعه توصیفی، سطوح مواجهه فردی با RCS در 16 کارگر شاغل در کارگاه‎های سیلیس‎کوبی مطابق با روش 7602 NIOSH اندازه‎گیری شد. همچنین 16 نمونه هوا جهت ارزیابی غلظت‎های محیطی RCS در کارگاه‏های مورد مطالعه به طور هم‎زمان جمع‎آوری و تعیین مقدار گردید.

نتایج نشان داد که میانگین سطوح مواجهه فردی کارگران (mg.m-3 61/2 ±01/2) از حدود مجاز مواجهه شغلی ((OEL پیشنهادی کمیته فنی بهداشت حرفه ای کشور برای 8 ساعت کاری (mg.m-3  025/0) بیش‎تر می‎باشد. نتایج همچنین حاکی از وجود اختلاف آماری معنی دار بین میانگین غلظت مواجهه فردی با RCS در فعالیت های شغلی مختلف بود (001/0P=).

نتایج حاکی از عدم وجود ارتباط معنی دار بین سطوح مواجهه فردی و غلظت‎های محیطی RCS بود. یافته های این مطالعه نشان داد که GIS جهت پهنه‎بندی سطوح مواجهه شغلی با RCS در محیط‏های کار از قابلیت زیادی برخوردار است. این مطالعه همچنین بر استفاده از سایر شیوه‎های مدل‎سازی به‎منظور تعیین میزان انتشار سیلیس در واحد‎های مختلف کارگاه‎های سیلیس‎کوبی تاکید دارد.