تاملی بر گرایش به معنویت های نوپدید: واکاوی روایت جوانان از امر مقدس (نمونه موردی: دانشجویان گرونده به معنویت های نوپدید در شهر اصفهان)

پژوهش حاضر به مطالعه کیفی گرایش جوانان به معنویت های نوظهور و روایت آنها از آن به عنوان یک امر مقدس می پردازد.سوال اصلی این پژوهش این است که چه عوامل و تجربه هایی موجبات بروز تحول در زیست دینی آنان شده است؟ جامعه آماری این پژوهش شهرستان اصفهان است که نمونه پژوهش با استفاده از روایت های بازگوشده ی 21 نفر از گرونده گان به معنویت های نوپدید انتخاب شد که به دلیل تکراری شدن داده ها به همین تعداد نمونه برای تجزیه و تحلیل مصاحبه ها اکتفا شد. داده ها با استفاده از تکنیک تحلیل مضمون تجزیه و تحلیل شدند. گروه هدف این تحقیق در فاصله سنی 22 تا 34سال قرار داشتند. اعتبار داده ها توسط نگارندگان، اساتید خبره در زمینه موضوع مورد بررسی، و دو نفر از کارشناسان مذهبی و دینی، به شکل سه سوسازی مورد سنجش قرار گرفت. بر اساس یافته های این پژوهش عوامل و تجربه هایی نظیر سر بر آوردن تعارض معرفتی در مواجهه با تفکر عقلانی و تربیت انتقادی، تجربه محرومیت و تجربه های تنش زایی نظیر تجربه ناموفق در اجتماعی شدن، تجربه تنش ناشی از تحمیل دین شریعت مدارانه، محرومیت وجودی، مواجهه با مساله شر و دین دولتی هر یک به نحوی بر بروز تحول در پایبندی دینی افراد اثر گذاشته اند. نتیجه این پژوهش نشان می دهد اسطوره زدایی نسبی از نظام باورها، تقلیل احساس گناه، اعتقادورزی نسبی اندیشانه و تعقلی به جای اعتقادورزی جزم اندیشانه و تعبدی، تاکید بر عشق و حضور خداوند به جای تاکید بر قهر و قوت خداوند منشاء تحول زیست دینی شده است.