ارزیابی آثار طرح ویژه بهسازی مسکن در تغییر ساختار کالبدی و عملکرد اقتصادی مساکن روستایی (مورد مطالعه: دهستان ئیلاق جنوبی، شهرستان دهگلان)

مسکن روستایی با معماری ویژه و ساختار کارکردی خاص خود نیازمند بهسازی و مقاوم‏سازی است. در این راستا، دولت‏ها با اعمال سیاست‏های حمایتی نقش بسزایی در ارتقای سطح استانداردهای کمی و کیفی مسکن دارند. اما برخی مداخلات آن‏ها در حوز توسعه مسکن روستایی ممکن است به تحولاتی منجر شود که جنبه‏های کالبدی و کارکردی مسکن روستایی را تحت تاثیر قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثرهای طرح بهسازی مسکن روستایی بر ابعاد اقتصادی و کالبدی مسکن روستایی انجام گرفته است. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و ماهیت آن کاربردی است. شیوه گردآوری داده‏ها به روش اسنادی و مشاهده میدانی بوده که در مطالعه میدانی از پرسش‏نامه استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل روستاهای دهستان ییلاق جنوبی است که به طور نمونه سه روستای قادرمرز، باشماق، و بکرآباد ارزیابی شده‏اند. با استفاده از فرمول اصلاح‏شده کوکران، 60 واحد مسکونی به‏عنوان نمونه انتخاب شد و شاخص‏های اقتصادی و کالبدی مسکن روستایی در قالب 29 گویه ارزیابی شد. برای آزمون فرضیات از روش‏های آماری T تک‏نمونه‏ای، کای اسکویر، و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. نتایج نشان می‏دهد نوسازی مسکن موجب افزایش سطح رضایتمندی ساکنان از ابعاد کالبدی مسکن از جمله افزایش استحکام بنا و نوع مصالح مورد استفاده ‏شده است؛ اما از بعد اقتصادی به‏دلیل حذف فضاهای معیشتی و کاهش سطح زیربنای واحد مسکونی اقتصاد خانوار تحت تاثیر قرار گرفته و سطح رضایتمندی ساکنان را کاهش داده است.