بررسی جایگاه یوز و کارکردهای آن در تاریخ ایران

یوز یا یوزپلنگ از گونه های جانوری در خطر انقراض ایران است که نه تنها جزیی از تاریخ طبیعی این مرزوبوم به شمار می رود بلکه در تاریخ، فرهنگ و تمدن ما نیز نقش دارد. از همین رو پژوهش حاضر در نظر دارد تا با روشی تحلیلی توصیفی و با استفاده از منابع و مآخذ تاریخی، به جایگاه یوز در تاریخ ایران بپردازد و به این پرسش بنیادی پاسخ دهد که این گونه جانوری چه جایگاه و کارکردهایی در تاریخ ایران داشته است؟ یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که در تاریخ ایران از یوز به عنوان حیوان شکاری در مراسم شکار و بزم و رزم استفاده می شده و در پاره ای از موارد به عنوان هدیه و کالایی ذی قیمت به دربار شاهان ارسال می گردیده است. حتی در دوره ی مغول یوز را به عنوان مالیات ثابت از ولایاتی که این گونه جانوری در آن می زیست، دریافت می کردند. علاوه بر این ادبیات منثور و منظوم ما از یوز تاثیر پذیرفته و در امثال و اشعار، به یوز اشارات فراوانی شده است.