کرونا و چالش «اعتماد» در آینده روابط استراتژیک اروپا و آمریکا

بعد از برگزاری جشن رفتن دونالد ترامپ، گفتگو درباب آینده روابط اروپا و آمریکا به شکل جدتری دنبال می‌شود. در گمانه زنی‌ها و طرح و برنامه‌های اقدام تدوین شده در این باره، تصور اشتباه از اینکه نتیجه انتخابات آمریکا به تنهایی نقض موجود در روابط فراآتلانتیک را برطرف خواهد کرد، دیده می‌شود. واقعیت این است که ایالات متحده و اروپا نمی‌توانند به سادگی روابط دوره قبل را بازسازی کنند. جهان در دوره  افول این رابطه راکد نمانده است: چین و روسیه با اعتماد به نفس بیشتری در سطح بین‌المللی به کنشگری سیاسی، اقتصادی و امنیتی خود ادامه داده‌اند. چشم‌اندازهای اقتصادی اروپا و آمریکا نسبت به شرق و چین روشن‌تر نیست. رکود اقتصادی جهانی ناشی از کرونا بر هزینه‌های دفاعی کشورهای ناتو و اتحادیه اروپایی تاثیر غیرقابل انکاری برجای گذاشته است. در حالی که برخی از نخبگان آمریکا و اروپا امیدوارند که با دولت بایدن به حالت عادی برگردند، اما رویکردهای قدیمی امنیت و دفاع برای پاسخگویی به چالش‌های امروز کافی نخواهد بود. بنابراین تعهدات فراآتلانتیک برای افزایش هزینه‌های دفاعی به میزان استاندارد 2٪ از تولید ناخالص داخلی محقق نخواهد شد.
اروپاییان با توجه به تبعات اقتصادی همه‌گیری ویروس کرونا برای افزایش هزینه‌های دفاعی تا زمان بهبود کامل اقتصادشان دوران بسیار سختی خواهند داشت. اتحادیه اروپایی با خروج انگلیس20٪ از وزن نظامی خود را از دست داد. با این وضعیت، ایالات متحده با مرور همه‌جانبه وضعیت متحدین خود، نمی‌تواند از اروپا کمک امنیتی بیشتری بخواهد. در این راستا عده‌ای معتقدند ایالات متحده باید از هر نوع استقلال امنیتی که اروپا می‌تواند برای حفظ امنیت خود بدست آورد، استقبال کند زیرا هرچه اروپایی‌ها تعهدات بیشتری به تنهایی انجام دهند، مسئولیت ایالات متحده برای دفاع از آنها کمتر خواهد شد.
واقعیت‌های داخلی آمریکا و واقعیت‌های جهانی چین نیز گسست متحومی را در روابط فراآتلانتیک ایجاد می‌کند. ازسوی‌دیگر، عمده ادبیات موجود درباره سناریوهای آینده نظام بین‌الملل در حالتی برای این اتحادیه جایگاهی قابل توجه درنظر گرفته‌اند که این اتحادیه بتواند ویژگی اجتماعی قدرت خویش را در کنار قدرت مادی خود، یعنی داشتن حداقل سهم فعلی از اقتصاد جهانی به‌علاوه توانمندی نظامی امنیتی داشته باشد.
از نظر بعضی دیگر از نخبگان دو طرف علی‌رغم این چالش، این همکاری همچنان ضروری است و تعهد به منافع مشترک و ارزش‌های مشترک باید عملیاتی شود. بی‌شک، این دو بازیگر بزرگ روابط بین‌الملل، برای ادامه بهره‌مندی اقتصادی از یکدیگر، مبارزه با تروریسم، تحت فشار قرار دادن دشمن و رقبای مشترک در موضوعات امنیتی _ نظامی (معاهدات و رژیم‌های تسلیحاتی) و اقتصادی به شکل موردی کنارهم خواهند بود؛ اما اگر روند خدشه به اعتماد ازسوی ترامپ در دور دوم یا دولتی دیگر در آمریکا برای چهار سال ادامه پیدا کند، شاهد ازدست رفتن کامل اعتماد و تنزل سطح همکاری فراآتلانتیک از شراکت استراتژیک به همکاری موردی خواهیم بود.