اثر کشت نشایی بر عملکرد و کارآیی مصرف آب سورگوم علوفهای در تاریخهای مختلف کاشت

به منظور بررسی اثر کشت نشایی بر بهره وری آب برای تولید علوفه تازه، ماده خشک، پروتئین و انرژی در ارقام سورگوم علوفه ای تحت تاریخ های مختلف کاشت، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج طی سال زراعی 1396 انجام شد. تاریخ های کاشت در چهار سطح (10 تیر، 20 تیر، 1 مرداد و 10 مرداد) به عنوان عامل اصلی و فاکتوریل روش های کاشت (کشت مستقیم بذر و کشت نشایی) و ارقام سورگوم (اسپیدفید و پگاه) به عنوان عامل فرعی بررسی شدند. نتایج نشان داد که تاخیر کاشت از 10 تیر به 20 تیر، 1 مرداد و 10 مرداد سبب شد عملکرد ماده ی خشک به ترتیب 96/12، 31/22، 06/35 درصد، کارآیی مصرف آب برای تولید ماده ی خشک به ترتیب 41/8، 47/6 و 07/11 درصد و عملکرد پروتئین قابل هضم به ترتیب 36/6، 52/13 و 26/23 درصد کاهش یابد. روش کشت نشایی نسبت به کشت مستقیم بذر در تاریخ های کاشت 10 تیر، 20 تیر، 1 مرداد و 10 مرداد به ترتیب 77/14، 81/7، 04/8 و 11/19 درصد عملکرد ماده ی خشک، 24/28، 02/18، 64/16 و 41/18 درصد کارآیی مصرف آب برای تولید ماده ی خشک و 36/10، 57/5، 45/1 و 71/7 درصد عملکرد پروتئین قابل هضم را افزایش داد. تفاوت رقم پگاه نسبت به هیبرید اسپیدفید در تاریخ های کاشت 10 تیر، 20 تیر، 1 مرداد و 10 مرداد برای عملکرد ماده ی خشک به ترتیب 82/26، 19/21، 33/11 و 66/5- درصد، برای کارآیی مصرف آب برای تولید ماده ی خشک به ترتیب 09/8-، 08/0، 53/0 و 66/5- درصد و برای عملکرد پروتئین قابل هضم به ترتیب 45/18، 14/15، 75/19 و 16/5 درصد بود. به طورکلی بالاترین کارآیی مصرف آب برای تولید علوفه تر، ماده ی خشک و پروتئین قابل هضم (به ترتیب 55/29، 75/6 و 34/0 کیلوگرم بر مترمکعب آب) با نشاکاری هیبرید اسپیدفید در تاریخ 10 تیرماه حاصل شد؛ بنابراین تیمار مذکور برای رسیدن به حداکثر بهره وری آب به خصوص در شرایط محدودیت منابع آبی قابل توصیه خواهد بود.