ارزیابی کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت کهریز و مقایسه روند تغییرات آن در طی سال های اخیر

دشت کهریز در استان آذربایجان غربی و در امتداد دریاچه ی ارومیه واقع شده و جزء از حوضه ی آبریز دریاچه است. با توجه به نزدیکی این دشت به دریاچه و تغییرات سطح آب زیرزمینی در این منطقه، این پژوهش به منظور بررسی کیفیت آب زیرزمینی از نتایج 12 ایستگاه نمونه برداری در طی سه دوره ی آبی 89-88، 92-91 و  95-94 دوره ی خشک (شهریور ماه) به صورت مقایسه ای استفاده شد. نتایج مطالعات نشان داد تیپ آب در دوره ی اول سدیک- منیزیک- کلراته بوده و به تیپ کلسیک-کربناته-کلراته تغییر نموده است که نشان از اثر متقابل- آب سنگ در منطقه است. کیفیت آب زیرزمینی برای آشامیدن و کشاورزی نشان داد که در هر سه دوره ی مذکور بخش شمالی و مناطق منتهی به دریاچه ی ارومیه به دلیل بالا بودن شوری و مقدار سدیم از کیفیت مطلوبی برخودار نبوده و دارای محدودیت استفاده می باشند. جهت جریان آب زیرزمینی در منطقه از سمت غرب به سمت دریاچه ارومیه بوده و به همین منوال مقدار هدایت الکتریکی و همگام با آن کل جامدات محلول نیز از سمت غرب به سمت دریاچه افزایش نشان می دهد. بیش ترین میزان همبستگی بین پارامترهای هدایت الکتریکی و کل جامدات محلول مشاهده شد (9/0<r و 05/0>p) و هم چنین یون ها همبستگی بالایی نشان داده و دارای منشا مشترکی می باشند. بررسی شاخص های درصد سدیم، نسبت جذب سدیم، نفوذپذیری، خطر منیزیم و نسبت کیلی نشان دهنده ی محدودیت کم تا متوسط در استفاده از آب زیرزمینی در سامانه های آبیاری می باشند. از عوامل کنترل کننده ی کیفیت آب زیرزمینی براساس نسبت های ژیوشیمیایی اثر انحلال کانی های تبخیری، تبخیر وسیع، احتمال نفوذ آب شور می باشد. از نظر هدایت الکتریکی 25% نمونه ها در وضعیت نامطلوبی قرار گرفته و برای مناطق شمالی شامل اراضی گل تپه و اراضی جمال آباد، قوشچی و قولنجی محدودیت بالا تا متوسط را نشان می دهد. بنابراین بکار گرفتن روش های مختلف مانند آبشویی و اصلاح الگوی کشت مورد نیاز می باشد.