نقد کتاب دوازده متن باستانی

کتاب دوازده متن باستانی حاصل سالها تحقیق و تتبع بیژن غیبی در متون ایرانی باستان بویژه متون فارسی میانه است. مولف در هر یک از مقالات نخست به ارایه منابع، و سپس به متن پهلوی، آوانویسی، ترجمه متن، یادداشت های لغت شناسی و توضیح ابهامات متن پرداخته است.این کتاب شامل گزارش شطرنج، داستان یوشت فریان، ماه فروردین روز خرداد، یادگار زریران، آمدن شاه بهرام ورجاوند، سور سخن، خویشکاری ریدکان و اندرز به کودکان، فرخ نامه، تخمه شماری زرتشت، چیم درون، آفرین پیغامبر زرتشت است.این کتاب بواسطه دقت نظر در ترجمه متون و احتوا بر یادداشت های ارزشمند مولف حایز اهمیت بسیار است.  با این حال، تالیف مذکور نظر به اصول و شیوه های علمی در کار تصحیح و ترجمه متون باستانی عاری از کاستبهای قابل توجه نیست. بطوری که این کاستی ها گاه به اصل تالیف آسیب رسانیده است. آنچه در همه مجموعه موجب آسیبی جدی شده عدم تصحیح انتقادی متون پهلوی یعنی مقابله دستنویس ها، حرف نویسی و آوانویسی متون و ذکر اختلاف نسخ است. بدیهی است که بدون چنین روشی نمی توان ترجمه قابل اعتمادی از متون به دست داد.