الگوی تشخیص صحنه های ساختگی در جرم یابی قتل

گاه برخی از قاتلان برای فرار از مجازات جرم ارتکابی، تغییراتی را به صورت عمد در صحنه جرم قتل انجام داده تا از این طریق مسیر تحقیقات را منحرف و سبب گمراهی ماموران تحقیق شوند. هدف این تحقیق، ارایه الگوی تشخیص صحنه های ساختگی و تغییرات مذکور در جرم یابی قتل است.

مطالعه حاضر به صورت کیفی و با روش گراندد تیوری انجام شده است. جامعه آماری تحقیق را اساتید حوزه جرم یابی، کارآگاهان ویژه قتل و کارشناسان پزشکی قانونی تشکیل داده اند که به روش هدفمند انتخاب شده اند. برای گردآوری داده ها از تکنیک های مصاحبه و بررسی اسناد و متون استفاده شده و داده های حاصل از مصاحبه، کدگذاری سه گانه باز، محوری و گزینشی شده و از میان آن ها، 176 مورد کد باز (بدون محاسبه هم پوشانی) و 30 زیر طبقه (شامل مفاهیم و زمینه) استخراج شده است.

یافته ها: 

از تحلیل داده ها، چهار طبقه اصلی شامل «فرآیند» که خود دارای طبقه فرعی تغییرات و رفتارهای منجر به صحنه سازی، علت و انگیزه قتل و روابط بین مجرم و قربانی؛ «تسهیل گرها» شامل دو طبقه فرعی منابع و سیستم پشتیبانی؛ «موانع و عوامل بازدارنده» شامل موانع سازمانی و برون سازمانی؛ «دستاوردها» شامل موفقیت و کشف جرم و در نهایت «تشخیص صحنه سازی» به عنوان مقوله مرکزی به دست آمد و سپس با استفاده از مدل پارادایمی، نظریه خود بنیاد ارایه شد.

نتیجه گیری:

 نتایج حاصل از یافته ها نشان داد که تیوری تشخیص صحنه های ساختگی در جرم یابی قتل دارای چهار مولفه اصلی «شرایط علی»، «فرآیند»، تسهیل گرها، «موانع و عوامل بازدارنده» است که «دستاورد» آن یعنی تشخیص صحنه های ساختگی و کشف جرم، در گروی مدیریت برتر این مولفه ها است.