زندگی شبانه شهری از منظر آموزه های اسلامی: استنباط الگوی بومی شهر 24 ساعته و حیات شبانه متناسب با سبک زندگی اسلامی

تحقق مفهوم شهر 24 ساعته و زندگی شبانه شهری از همان ابتدای مطرح شدن حتی در خاستگاه اولیه یعنی شهرهای غربی با مناقشاتی مواجه بوده است. طرفداران شهر 24 ساعته، زندگی شبانه را به معنی افزایش رونق اقتصادی، حضورپذیری فضاهای شهری، ارتقای امنیت، برندسازی فضایی و غیره تلقی می کنند. در مقابل، مخالفان به دلایلی نظیر هدررفت انرژی، بروز رفتارهای ناهنجار اجتماعی، آسیب های زیست محیطی، افزایش فردگرایی و تنزل انسجام اجتماعی و غیره، زندگی شبانه در شهرها را توصیه نمی کنند. بررسی نمونه های تجربی زندگی شبانه در شهرهای مختلف حاکی از آن است که نمی توان الگویی واحد را برای زندگی شبانه متصور بود. در هر جامعه ای متناسب با اقتضایات و امکانات، فرهنگ عمومی و مناسبات اجتماعی و حتی سیاست های دولت ها و مدیران شهری، نمونه ای متفاوت محقق شده است. ورود این مفهوم به جوامع اسلامی -از جمله کشور ایران- نیز مدیریت شهری و شهروندان را با چالش هایی در این زمینه مواجه ساخته است؛ از جمله این که آیا همان مفهوم غربی شهر 24 ساعته و زندگی شبانه امکان تحقق در ایران را دارد؟ چه میزان آن مفاهیم و اهداف با فرهنگ و سبک زندگی ایرانی- اسلامی تطابق می یابد؟ و اساسا نسبت بین مفهوم شهر 24 ساعته و زندگی شبانه با آموزه های اسلامی چیست؟ و لذا زندگی شبانه شهری موافقان و مخالفان جدی را در ایران درپی داشته است. بازخوانی ادبیات نظری در زمینه شهر 24 ساعته با نگاه به آموزه های اسلامی و ظرفیت های بومی و درون فرهنگی، احتمالا می تواند استنباطی از مفهوم شهر24 ساعته و زندگی شبانه شهری ارایه کند و الگویی بومی از آن را متناسب با شهرهای کشورهای اسلامی از جمله ایران ارایه دهد. پژوهش حاضر با روشی کیفی به دنبال پاسخ گویی به سوالات فوق و ارایه الگویی از شهرهای 24 ساعته و زندگی شبانه مبتنی بر فرهنگ اسلامی و ظرفیت های سرزمینی- اعتقادی است.