بازپژوهی ادله قرآنی و فقهی فروش خودیاری به عنوان یکی از ضمانت اجراهای نقض قرارداد خرید تجهیزات طبی- پزشکی

هدف پژوهش حاضر بازپژوهی ادله قرآنی و فقهی فروش خودیاری به عنوان یکی از ضمانت اجراهای نقض قرارداد خرید تجهیزات طبی- پزشکی بود.

مواد و روش‌‌ها:

 این پژوهش با روش مطالعات کتابخانه‌ای و به شیوه توصیفی تحلیلی انجام شده است . با مراجعه به متون قرآنی و روایی و علمی اطلاعات لازم به‌‌دست آمده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

یافته‌‌ها: 

یکی از مسایلی که در سال های اخیر در حوزه تجهیزات پزشکی به وجود آمده، آن است که به دلایل مختلف از جمله تحریم های ظالمانه برخی خریداران یا فروشندگان تجهیزات طبی- پزشکی ایرانی امکان تسلیم ثمن یا مبیع را ندارند و همین عامل باعث بلاتکلیفی، بروز خسارت ها و زیان های مادی به فعالان عرصه تجهیزات طبی- پزشکی شده است. سوال اصلی پژوهش آن است که: «ادله قرآنی و فقهی درباره فروش خود یاری(بازفروش) بعنوان یکی از ضمانت اجراهای نقض قرارداد خرید تجهیزات پزشکی چه حکمی را اقتضا می کند؟» یافته های پژوهش حاکی از آن است که مقتضای آیه شریفه«...فمن اعتدی علیکم فاعتدوا علیه بمثل ما اعتدی علیکم...»(بقره:194) و آیات 40 سوره شوری و آیه 126 سوره نحل و سایر روایات و احکام فقهی از جمله قاعده لاضرر و لاضرار فی الاسلام وقاعده تقاص ، همچنین مقررات قانونی در امور مشابه ، نه تنها تخالفی با این امر  ندارند، بلکه انرا میپذیرند. لکن باید اصل لزوم قراردادها و حقوق طرف مقابل در این زمینه لحاظ گردد و بر اساس آیه شریفه «...لا تظلمون ولا تظلمون»(بقره:279) نباید به هیچ یک از طرفین معامله ظلمی روا داشته شود و یا موجب سوء استفاده شود.

نتیجه‌‌گیری: 

متعاقدین تجهیزات طبی- پزشکی می توانند برای جلوگیری از ضرر بیشتر و بلاتکلیفی در سرنوشت قرارداد با لحاظ شرایط اقدام به فروش ملک به دیگری و استیفاء حقوق خود نمایند. لکن این حق و اختیار نباید به «ظلم»، «ضرر» و «اجحاف» به حقوق طرف مقابل منجر گردد، بلکه از نگاه قرآن کریم و روایات اسلامی باید عدالت و انصاف رعایت شود و حقوق طرفین معامله به صورت حداکثری استیفاء گردد.