ارائه روش ارزیابی فرایند مدیریت ریسک ایمنی در صنایع با رویکرد تحیلیل سلسله مراتبی فازی

یک فرآیند موثر پیشگیری از حوادث صنعتی، اساسا نیاز به بررسی دقیق محیط، جمع آوری اطلاعات، ارزیابی و آنالیز این اطلاعات، تعیین اقدام اصلاحی و اجرای آن است. مدیریت ریسک چارچوبی یکپارچه برای این فرایند مهم فراهم می کند. هدف از انجام این مطالعه شناسایی فازهای فرایند مدیریت ریسک، تعیین اهمیت هر یک از این معیارها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی و در نهایت طراحی یک پرسشنامه با طیف لیکرت جهت ارزیابی فرایند مدیریت ریسک می باشد. 

این مطالعه توصیفی تحلیلی در سال 1397 در تهران انجام شد. ابتدا بر اساس مطالعات کتابخانه ای و نظر متخصصان فازهای فرایند مدیریت ریسک شناسایی شدند، در ادامه با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی، وزن نسبی هر یک از فازها تعیین گردید. در مرحله بعد پرسشنامه ای طراحی شد که روایی و پایایی آن مورد ارزیابی قرار گرفت.

نتایج بررسی ها نشان داد که شناسایی ریسک، اولویت بندی ریسک ها، تعیین استراتژی و پیاده سازی اقدامات اصلاحی چهار فاز اصلی فرایند مدیریت ریسک می باشند که شناسایی ریسک با وزن نسبی 0.31 بیشترین اهمیت را در این میان دارد. پرسشنامه طراحی شده بیست و دو سوال دارد که ضریب نسبی روایی محتوا (CVR)  برای این پرسشنامه 0.89 می باشد و شاخص روایی محتوا (CVI) 0.86 می باشد. ضریب آلفای کرونباخ برای این پرسشنامه برابر با 0.713 بدست آمد.

پرسشنامه ارزیابی فرایند مدیریت ریسک از روایی و پایایی خوبی برخوردار است. با استفاده از این ابزار مدیران صنایع می توانند فرآیند مدیریت ریسک ایمنی را ارزیابی کنند و نقاط ضعف و قدرت این فرایند را شناسایی، و در نهایت در جهت رفع نقایص و بهبود مستمر این فرایند گام بردارند.