مطالعه روابط فیلوژنتیکی گونه های مختلف مرزه (Satureja spp) بر اساس ناحیه هسته ای ITS و ژن کلروپلاستی matK

مطالعه فیلوژنی مرزه (Satureja spp.) با نام معمول Savory، با داشتن گونه های مختلف و ترکیبات با ارزشی همانند تیمول و کارواکرول، اهمیت خاصی در گیاهان دارویی دارد. در این پژوهش، 21 اکسشن مرزه در قالب نه گونه از رویشگاه اصلی در هشت استان ایران شامل آذربایجان شرقی، کردستان، گیلان، خراسان شمالی، یزد، لرستان، ایلام و کرمانشاه شناسایی و جمع آوری شدند. استخراج DNA ژنومی به روش CTAB تغییریافته انجام شد. در بررسی فیلوژنی، علاوه بر نه گونه جمع آوری شده از جنس Satureja، توالی ژن های ITS و matK گونه هایی که در NCBI ثبت شده اند نیز به عنوان درون گروه به درخت فیلوژنی اضافه شد. علاوه بر جنس Satureja، توالی جنس های Thymus ،Ziziphora  و Clinopodium نیز از NCBI به عنوان برون گروه برای ریشه دار کردن درخت فیلوژنی استفاده گردید. نتایج نشان داد که در بررسی روابط خویشاوندی جنس Satureja spp.، ژن هسته ای ITS نسبت به ژن کلروپلاستی  matKمناسب تر می باشد. در گونه های بومی ایران حداکثر فاصله ژنتیکی بین گونه های S. mutica و S. atropatana و حداقل فاصله ژنتیکی بین گونه هایS. rechingeriوS. khuzistanicaبود. در درخت فیلوژنی، پنج گونه S. macrantha,  ، S. sahendica, S. atropatana, S. edmondi, S. bachtiaricaبا ارزش حمایتی 100٪، دو گونه S. mutica, S. spicigera با ارزش حمایتی 96٪ و دو گونه S. rechingeri, S. khuzistanica با ارزش حمایتی 100٪ خویشاوند نزدیک بودند. نتایج حاصل همخوانی قابل توجهی با فلور ایران و فلور ایرانیکا از لحاظ صفات مورفولوژیکی نشان داد.