زائوم در ادبیات عامه برمبنای ادبیات عامه تربت جام
هدف در این جستار بررسی و تحلیل موضوع زایوم در ادبیات عامه است، زیرا ادبیات عامه بستری مناسب برای نمود زایوم بوده و هست و اساسا یکی از عناصر و موتیف های پرتکرار در ادب عامه، زایوم است. نمونه های این پژوهش از ادبیات عامه منطقه تربت جام انتخاب شده است. زایوم (Zaum) به واژه هایی گفته می شود که از منطق زبانی عدول کرده، فاقد معنا و مهمل اند، ولی با ایجاد موسیقی در شعر (نیز در امثال و حکم و ترانه ها) موجب انگیزش عاطفی و خوشایندی می شوند. در پژوهش های ادبی این اصطلاح از مکتب آینده گرایی روسی سرچشمه می گیرد. نخستین بار شفیعی کدکنی آن را وارد مطالعات ادبی فارسی کرد. بنابر تقسیم پژوهشگران، زایوم به سه دسته نشانه شناسیک، صرفی و آوایی تقسیم می شود. این تقسیم بندی براساس زایوم در سطح کلمه است که در ادبیات عامه دیده می شود. یافته های این پژوهش نشان می دهد که زایوم در سطح مصراع (جمله) نیز اتفاق می افتد. «هیچانه ها» و «تزریق» نمونه زایوم جمله اند. زایوم گرچه بی معنی است، اما موجب تولید و افزونی موسیقی می شود .درنتیجه این موسیقی بار معنایی را جبران می کند. در بعضی شعرهای عامه که شاعر تبحر شعری بالایی ندارد، دست به خلق زایوم می زند. در شعر کودکان چون به موسیقی بیشتر از معنا پرداخته شده است، زایوم پررنگ تر است.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.