ساختار، ویژگیها و کارکردهای ژانر طبقاتالصوفیه با تاکید بر طبقاتالصوفیه سلمی و خواجه عبدالله انصاری
مجموعه میراث گرانبهای ادبیات عرفانی را، با وجود تنوع مضامین و موضوعات، میتوان در دسته بندی کلی متون تفسیری و آثار تعلیمی و شرح حال نویسی طبقه بندی کرد. این آثار ازنظر موضوعی همپای نمونه های غیرعرفانی خود حرکت کرده است؛ اما شیوه و سبک صوفیه در ورود به این موضوعات همواره ویژه خود بوده است. این پژوهش برای شناسایی شاخهای از مجموعه تذکره نویسی عرفانی با عنوان متون «طبقات الصوفیه» و تبیین جایگاه ژانریک این آثار انجام شده است. بررسی سیر تاریخی طبقات نویسی و به ویژه طبقات الصوفیه نگاری و ارزیابی نمونه های موجود نشان میدهد که میتوان دو اثر طبقات الصوفیه ابوعبدالرحمن سلمی نیشابوری و طبقات الصوفیه خواجه عبدالله انصاری را بهترتیب کاملترین و بهترین نمونه ها در این گونه ادبی عرفانی دانست. همچنین با مقایسه اجمالی طبقات الصوفیه با گونه های مختلف ژانر تاریخ نگاری و تذکره های عرفانی و مطالعه ویژگیهای نمونه های برتر میتوان فهمید جنبه ثبت و ضبط وقایع، طبقات الصوفیه را به تاریخ نگاری منسوب میکند و ویژگی شرح حال افراد، آن را به تذکره نویسی پیوند میدهد؛ اما ساختار ویژه طبقات الصوفیه و رسالت طبقه بندی دوره های عرفانی به همراه کارکردهای متعدد این گونه خاص مانند ارشاد و تعلیم صوفیه، انتقال ارزشها و باورهای اجتماعی و فرهنگی دورههای مختلف، بیان آداب و رسوم اجتماعی و فرقهای و غیره اهمیتی بالاتر از ثبت وقایع و شرح حالنویسی داشته است. این ویژگیها به اندازه ای بااهمیت و خاص است که طبقات الصوفیه را ژانری مستقل در حوزه ادبیات عرفانی معرفی میکند.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.