مدل آمایش منابع جنگلی، راهبردی نوین در برنامه ریزی عرصه های جنگلی کشور

برنامه ریزی در حوزه منابع جنگلی کشور در وضعیت کنونی، در سیطره برنامه ریزی های ملی، منطقه ای و ناحیه ای است که این رویکرد صدمات زیادی به عرصه های جنگلی و ناپایدار شدن موجودیت آنها وارد کرده است. در این مطالعه لزوم به کارگیری فرایند آمایش منابع جنگلی در راستای برنامه ریزی و مدیریت کلان منابع جنگلی کشور و ارایه مدل تحلیلی چگونگی تدوین برنامه آمایش جنگل مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به ماهیت کلان نگری برنامه ریزی آمایشی، که طرح های مختلف توسعه و همچنین حفاظت از محیط زیست را همزمان در خود در بر می گیرد، انتخاب این شیوه راهبردی مناسب در فرایند برنامه ریزی کلان منابع جنگلی است. تدوین مدل آمایش منابع جنگلی در این مطالعه بر اساس رویکرد تحلیل کیفی با کاربست شیوه تحلیل استنادی و تحلیل محتوا صورت پذیرفت. در مدل ارایه شده، فرایند برنامه ریزی توسعه بر اساس ماهیت عملکردی و کارکردی اکوسیستم های جنگلی که خود منتج شده از ساختار و فرایند های زیستی این اکوسیستم ها است (تحلیل اکوسیستمی) و از طرفی دیگر بر اساس نوع ارتباط و همبستگی انسان و طبیعت (اکولوژی انسانی) صورت می پذیرد. اجرای این مدل در پنج مرحله شامل تحلیل شرایط موجود نواحی عرفی جنگلی، ارزیابی عرضه کارکردی اکوسیستم، ارزیابی تقاضای منابع جنگلی، تعیین واحدهای کارکردی- مدیریتی و مرحله پنجم بهینه‏سازی توزیع کارکردها به انجام می رسد. با به کارگیری الگوی آمایش منابع جنگلی می توان به ارایه رویکردی پایدار در برنامه ریزی منابع جنگلی کشور دست یافت.