ارزیابی خطر استفاده از نانو مواد سلولزی مختلف در صنایع خمیر و کاغذسازی

نانوسلولز ها، نانونشاسته ها و کیتین های نانوساختاری، فراوان ترین نانو مواد زیستی تجدیدپذیر محسوب می شوند. این ترکیبات به دلیل ویژگی های خاص ساختار نانو به عنوان عوامل بهبود دهنده کارآیی بسیاری از فرآورده های آتی معرفی شدند. اما تاکنون مشخص نشده است که ویژگی های خاص نانو چگونه بر ایمنی نانو مواد زیستی تاثیر می گذارد زیرا آنها به عوامل زیادی بستگی دارند و تاکنون عوامل بسیار کمی از آنها مانند برهم کنش های آنها با سلول ها و موجودات زنده و همچنین شیوه در معرض گذاری شناسایی شده اند. به طور کلی نانو مواد زیستی به دلیل منشا طبیعی و سازگاری با محیط زیست شکل های حجیم آنها، ترکیباتی ایمن محسوب می شوند. نتایج منتشر شده در مورد ایمنی نانو مواد زیستی نشان داد که نانو مواد معمولا برای بشر یا محیط زیست سمی نیستند. اما ترکیبات کاملا بی اثر هم نیستند و ممکن است با محیط اطراف برهم کنش هایی نیز داشته باشند (به عنوان مثال اثرات التهابی در آزمایش های حیوانی). اندازه و شکل ذرات، ویژگی های تجمع، درجه شاخه ای شدن و ویژگی های سطح ویژه در بین سایر عوامل ممکن است برهم کنش های نانو مواد زیستی را با سلول ها و موجودات زنده تحت تاثیر قرار دهند. علاوه براین، به دلیل تغییر زیاد در ویژگی های نانو مواد زیستی، نتایج آزمایش سمیت به دست آمده برای نمونه های آزمایش شده معتبر گزارش شده است. اما این مسئله همچنان به تحقیقات و دانش بیشتری در مورد برهم کنش های نانو مواد با موجودات زنده نیاز دارد. لذا، ایمنی نانو مواد زیستی باید به طور موردی ارزیابی شود و قوانین و دستورالعمل های راهنمای فعلی در مورد استفاده از نانو مواد نیازمند توسعه می باشد. علاوه بر این تولیدکنندگان نانو مواد زیستی باید مشابه با محصولات برپایه آنها از ایمنی محصولات خود طی چرخه کلی حیات فرآورده ها اطمینان حاصل نمایند. نانو ذرات، به دلیل اندازه کوچک و سطح زیاد، واکنش پذیری بسیار زیادی از خود نشان می دهند. همین ویژگی موجب می شود تا نسبت به ذرات درشت تر خطر حریق و انفجار بیشتری ایجاد کنند. از مهم ترین روش های کنترل مواجهه با نانو ذرات می توان به حذف خطر، جایگزینی مواد و فرآیندهای پرخطر با مواد و فرآیندهای کم خطر، محصورکردن، کنترل های مهندسی، کنترل های مدیریتی و استفاده از تجهیزات حفاظت فردی اشاره کرد.