اثر رقابت و سطوح مس بر وزن خشک گیاهچه و غلظت عناصر مس، فسفر، پتاسیم و منیزیم در لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) و تاج خروس ریشه قرمز (Amaranthus retroflexus L.)

به منظور درک کافی از میزان جذب عنصر مس و تجمع سایر عناصر توسط گیاه لوبیا و علف هرز تاج خروس در غلظت های مختلف مس، آزمایشی به صورت آب کشت (هیدروپونیک)، در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا در سال1395 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل غلظت مس در سه سطح 1، 25 و 50 میکرومولار سولفات مس (CuSO4) و مخلوط جایگزینی لوبیا (B) و تاج خروس (P) با نسبت های 100درصد لوبیا+0درصد تاج خروس (1B: 0P)، 75درصد لوبیا+25درصد تاج خروس (0.75B: 0.25P)، 50درصد لوبیا+50درصد تاج خروس (0.5B: 0.5P)، 25درصد لوبیا+75درصد تاج خروس (0.25B: 0.75P) و 0درصد لوبیا+100درصد تاج خروس (0B: 1P) بود. نتایج نشان داد در غلظت 1 میکرومولار سولفات مس، غلظت پتاسیم در ریشه لوبیا با افزایش تعداد بوته تاج خروس در نسبت جایگزینی (0.25B: 0.75P) به ترتیب به میزان 7 درصد نسبت به کشت خالص لوبیا کاهش و در غلظت 25 و 50 میکرومولار سولفات مس به ترتیب به میزان10 و 15 درصد نسبت به کشت خالص لوبیا، افزایش نشان داد. در غلظت 25 میکرومولار سولفات مس، غلظت فسفر و منیزیم در ریشه لوبیا در نسبت جایگزینی 0.25B: 0.75P به ترتیب به میزان 17و 18درصد و در غلظت 50 میکرومولار، به میزان 21 و 26 درصد نسبت به کشت خالص لوبیا افزایش یافت. در شرایط فزونی مس، همجواری علف هرز تاج خروس با لوبیا سبب کاهش آلودگی لوبیا به مس و ایجاد تعادل در جذب عناصر ضروری گیاه لوبیا شد. جذب فلز مس توسط علف هرز تاج خروس، سبب بهبود رشد لوبیا تحت شرایط فزونی مس شد. بنابراین مدیریت اکولوژیکی گیاهان تجمع دهنده فلز مس نظیر تاج خروس ریشه قرمز در مقابل ریشه کن کردن این علف هرز، در مزارع لوبیای دارای آلودگی مس، راهکار مناسبی می باشد.