نقش و تجلی کهن الگوی آنیما در اشعار احمد شاملو

زن و زنانگی به عنوان جنبه‌های باروری و حیات همواره در اساطیر، ادیان و صورت‌های ابتدایی حیات بشری نقش تعیین کننده‌ای داشته‌اند و این امر در ادب فارسی با داشتن سنت بسیار مستحکمی که در پیش زمینه‌اش، پرستش ایزد بانوان ایرانی که مشهورترین آنها آناهیتاست؛ بازتاب فراوانی داشته است. نمود ناخودآگاه این کهن الگو به گفته یونگ ناشی از تجلی آنیماست. آنیما در واقع جنبه ناخوآگاه زنانه ذهنی یک مرد است که از ناهشیار جمعی سرچشمه می‌گیرد. این کهن الگو از مهم‌ترین کهن الگوهایی می باشد که یونگ- روان شناس شهیر سوییسی- آن‌را بررسی کرده است. هدف اصلی از نوشتار حاضر، بررسی نمود آنیما در احمد شاملو می‌باشد. احمد شاملو پرچمدار شعر سپید ایران و از بزرگترین شاعران جهان است که نقش برجسته‌ای در تحول شعر فارسی داشته است. هدف نگارنده از انجام پژوهشی با این عنوان، آشنایی خواننده با نظریه کهن الگوهای یونگ و انعکاس آن در ادبیات، دیدگاه شاعر درباره‌ نمادهای باروری و زندگی و چگونگی استفاده آن‌ها از آنیما در اشعارش است. همچنین در این جستار، در بررسی آنیما و اشکال مختلف کهن الگوهای زنانگی در شعر شاملو بیشتر به نظریه یونگ به عنوان قدیمی‌ترین نظریه در روانشناسی استناد می‌کنیم.