نقش ساخت های هم پایه قرآن کریم در اقتصاد زبانی (مطالعه موردی جزء 1-3)

به دلیلاینکه قرآن کریم برای هدایت انسان نازل شده ، زبان آن مانند سایر الگوهای رفتاری انسان، پیرو اصل صرفه جویی است. یکی از شاخصه های بارز زبان قرآن این است که با صرف کمترین توان، بیشترین بازده را در عمل پیام رسانی انجام می دهد. البته این کار تا حدی صورت می پذیرد که به اصل پیام و معنا لطمه ای وارد نشود. اگر عناصر معادل و تکراری از زبان قرآن حذف نمی شد، مملو از حشو و زواید غیرلازم بود که در این صورت، نه تنها طولانی و ملال انگیز می شد، بلکه انتقال معنی و پیام که هدف اصلی این کتاب آسمانی است، به تعویق می افتاد. مقاله حاضر، پس از بررسی سیر شکل گیری نظریه اقتصاد زبانی و تعریف اصطلاحات و مبانی نظری پژوهش، با روش توصیفی تحلیلی، به بررسی نقش ساخت های هم پایه در ایجاز و کوتاهی جملات و همسویی این موضوع با اصل اقتصاد زبانی پرداخته است. برآیند تحقیق نشان می دهد، اگر ساخت های هم پایه قرآن کریم در ژرف ساخت خود، دارای عناصر مشترک هم معنا و تکراری باشند، عنصر مشترک هم معنا که در مقام تکرار قرار گرفته، از روساخت آن حذف و موجب کوتاهی جمله می شود که این امر، همسو با اصل اقتصاد و فرایند کم کوشانه زبان است.