توسعه ی سامانه تصمیم گیری مکانی مشارکتی مبتنی بر اطلاعات جغرافیایی داوطلبانه به منظور توزیع کمک های امدادی در هنگام وقوع بلایای طبیعی

وقوع بلایای طبیعی مختلف مانند سیل، زلزله و... جز جدایی ناپذیر زندگی انسان ها در تمام نقاط جهان و ادوار زمان می باشد. برخی از کشورها مانند ایران به دلیل واقع شدن در موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی خاص، بیشتر مستعد بروز این حوادث می باشند. مدیریت بحران در هنگام وقوع این بلایا امری مهم و قابل توجه است که می تواند خسارات جانی، مالی و روانی را کاهش داده و مانع از تحمیل هزینه های گزاف به کشور شود. توزیع صحیح و عادلانه ی کمک های امدادی یکی از وجوه مهم در مدیریت بحران است. توزیع سنتی و غیرسیستمی کمک ها به دلیل نبود اطلاعات دقیق از موقعیت مناطق آسیب دیده و نوع نیازهای مردم در آنجا، ناهماهنگی بین نهادهای مختلف در توزیع کمک ها و عدم آگاهی از نوع و میزان کمک های تخصیص یافته توسط گروه های مختلف، سبب بروز مشکلاتی از قبیل توزیع ناعادلانه ی کمک ها به صورت انباشت و هدررفت بعضی اقلام در برخی نواحی و نایاب و گران شدن بعضی دیگر از اقلام در نواحی دیگر می شود. در پژوهش حاضر، یک سیستم تصمیم گیری مکانی مبتنی بر اطلاعات جغرافیایی داوطلبانه به منظور توزیع صحیح و عادلانه ی کمک های امدادی در هنگام وقوع بلایای طبیعی ارایه و پیاده سازی شده است که از نیازها و وظایف عوامل دست اندرکار پشتیبانی می کند. چارچوب پیشنهادی شامل دو فاز اصلی می باشد. در فاز اول، داده های مربوط به مناطق آسیب دیده و نیازهای آنها توسط سه گروه کاربران در بستر اطلاعات جغرافیایی داوطلبانه جمع آوری می گردد. این داده ها شامل داده های مربوط به موقعیت مکانی و نیازهای نواحی آسیب دیده می باشد. پس از جمع آوری حجم عظیمی از داده ها، در فاز دوم با کمک ابزارهای تحلیل تصمیم گیری چندمعیاره، مناطق آسیب دیده از نظر نیاز به کمک ها و اقلام اولویت بندی می شوند و مدیریت و نظارت بر فرآیند توزیع اقلام و تخصیص کمک ها به مناطق مختلف آسیب دیده، صورت می گیرد. تسریع در شناسایی مناطق آسیب دیده، توزیع به موقع و هدفمند کمک ها به نحوی که متناسب با نوع و میزان نیازها باشد، مشارکت موثر مردم آسیب دیده و امدادگران، جلوگیری از هدررفت کمک ها و سوء استفاده های احتمالی و صرفه جویی در وقت و هزینه، از مزایای بکارگیری سیستم پیشنهادی می باشد.