لزوم آموزش سواد محیطی در رشته معماری

سواد محیطی 1 حوزه اصلی فعالیتهایی است که دانستن آن، برای افراد بهعنوان مصرف کننده، تولیدکننده و ناظر ضروری به نظر میرسد. هدف از آموزش محیطی بالا بردن و ارتقاء سواد کاربردی افراد است. مفهوم سواد محیطی شامل دانش (حقایق، مفاهیم و مهارت) و عمل (نگرش و آگاهی) میشود که با هم رفتار فردی را شکل میدهند. در این معنا و مفهوم آگاهی دارای دو مفهوم مبتنی بر دانش (شناخت) و درک مبتنی بر احساس می باشد. بهطور کلی آموزش علمی و سواد محیطی دارای یک رابطه دوطرفه هستند. آموزش علمی شرط لازم سواد محیطی است و سواد محیطی به عنوان پایه ای برای آموزش علمی محسوب میشود. علاوه بر آن، سواد علمی با سواد محیطی در بسیاری از مواقع همپوشانی می کند و به دلیل آنکه مرتبط و وابسته هستند، مشکل است تا تمایز شاخصی بین آن دو برقرار کرد. به همین دلیل است که لیتلدیک احتیاج به یک مدل آموزشی جدید که شامل دو زمینه آموزشی میباشد را بیان میکند. تحقیقات نشان میدهد که آموزش محیطی تا سه برابر منجر به بیشتر شدن سواد محیطی و در نهایت رفتار مسیوولانه در برابر محیط میشود. بر اساس این یافته ها، سواد محیطی نتیجه ای فراتر و مهمتر از آگاهی و رفتار مسیوولانه در برابر محیط دارد و میتواند به عنوان پروژهای برای زندگی شناخته شود. بیش از شش دهه است که از آموزش معماری آکادمیک در ایران سپری می شود اما هنوز روش آموزشی رضایت بخشی شکل نگرفته است و یک جانبه نگری کمابیش در دانشکده های معماری وجود دارد. در این مقاله تلاش می شود به رابطه آموزش معماری با سواد محیطی پرداخته و ضرورت آموزش سواد محیطی بهعنوان عاملی که در دانشکده های معماری نادیده گرفته شده بپردازد.