بررسی ظهور نهال حاصل از بذرکاری بلوط ایرانی، بنه و کیکم در شرایط طبیعی جنگل های دالاب ایلام

امروزه احیای جنگل های زاگرس به دلیل حضور انسان و فعالیت های تخریب گرایانه آن بیش از پیش احساس می شود. تحقق این امر مستلزم رعایت اصول علمی جنگل شناسی است. از فعالیت های احیایی اساسی در این جنگل ها می توان به کاشت بذر گونه های بومی در محدوده مناطق گسترش آنها اشاره کرد. در این راستا پژوهش پیش رو با هدف بررسی وضعیت جوانه زنی و سبز شدن بذور گونه های درختی بلوط ایرانی، بنه و کیکم کاشت شده در جنگل های دالاب ایلام در سال 1397 انجام شد. برای این منظور سه رویشگاه در دامنه شمالی و ارتفاع تقریبا یکسان 1380 تا 1410 متر از سطح دریا انتخاب شد. در هر رویشگاه سه درخت برای هر یک از گونه های بلوط، بنه و کیکم در نظر گرفته شد. در زیر هر درخت سه چاله در حد فاصل تنه تا انتهای تاج برای هر سمت تاج و در مجموع 12 چاله حفر شد. در چاله های حفر شده زیر درختان، بذر متناظر آن ها در زمستان 1396 کاشت گردید. نتایج حاصل از آماربرداری در بهار 1397 نشان داد که بذور گونه بلوط بیشترین میزان ظهور نهال (22%) را داشتند. بذور گونه بنه دومین رتبه را از نظر میزان ظهور نهال (18%) کسب کردند. بذور گونه افرا کیکم کمترین میزان ظهور نهال (0/3%) را داشته و تعداد نهال های سبز شده آنها انگشت شمار بود. بیشترین میزان ظهور نهال بلوط در سمت شمالی تاج درخت (32%) بود و در گونه بنه بیشترین میزان ظهور نهال در سمت های جنوبی (32%) و غربی (30%) تاج درخت بود. بیشترین میزان ظهور نهال بلوط (48%) و بنه (51%) در نزدیک ترین فاصله از تنه درخت یافت شد. با وجود کاشت بذور این سه گونه در شرایط یکسان از نظر توپوگرافی، موقعیت زیر تاج درخت و فاصله از تنه درخت، نتایج مشابهی به دست نیامد که می توان دلیل این امر را ناشی از خصوصیات بذور آنها مانند اندازه بذر و قوه نامیه دانست.