ارزیابی روشی جدید جهت محاسبه دبی عبوری در سرریزهای خطی مورب

سرریزهای لبه تیز یکی از سازه های مهم در آبگیری از رودخانه ها و از رایج ترین ابزار اندازه گیری شدت جریان در مجاری روباز هستند که جهت تنظیم سطح آب و عبور سیلاب به طور گسترده در سیستم های انتقال آب و کانال های آبیاری و زهکشی استفاده می شوند. یکی از انواع سرریزهای لبه تیز، سرریز زاویه دار است که با افزایش طول موثر تاج، امکان عبور دبی بیشتر با هد کمتر و در نتیجه راندمان بالاتر و به تبع آن کاهش هزینه های سیستم آبیاری را فراهم می نماید. در این تحقیق از 165 داده آزمایشگاهی موجود که از دو فلوم به عرض های 5/0 و 52/0 متر و با هفت نسبت طول سرریز به عرض فلوم (L/B) از 14/1 تا 86/3 و شش ارتفاع تاج سرریز از 10/0 تا 506/0 متر و در شرایط جریان آزاد بدست آمد، استفاده شد. در این پژوهش، از عمق بحرانی عبوری روی تاج سرریز جهت محاسبه بده عبوری استفاده شد و با ارایه ضریب هندسی سرریز که کلیه مشخصات هندسی این سازه را در بر می گیرد، رابطه ای جدید جهت محاسبه دبی عبوری به طور مستقیم و بدون نیاز به ضریب دبی ارایه گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که با افزایش ارتفاع تاج، هد جریان و زاویه سرریز نسبت به افق، دبی عبوری افزایش می یابد. همچنین نتایج نشان داد که رابطه جدید با R2 = 0.9984 از دقت بالایی جهت اندازه گیری و عمق بحرانی و دبی جریان برخوردار است.