تجارب خودمراقبتی معنوی در نوجوانان : یک مطالعه کیفی

نوجوانی دوره ای از آگاهی و جستجو برای تقویت عقاید می باشد که از نظر رشد عقاید معنوی حساس ترین دوره زندگی می باشد. رفتارهای معنوی به عنوانی یکی از مولفه های مهم سلامت روان نقش مهمی در شکل گیری شخصیت و هویت آنها دارد. لذا این مطالعه با هدف بررسی تجارب خودمراقبتی معنوی نوجوانان صورت گرفت.

این مطالعه کیفی با رویکرد تحلیل محتوی بر روی 14 نوجوان 20-14 سال شهر گرگان در سال 1396 با روش نمونه گیری مبتی برهدف انجام شد. جمع آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته از اسفند97 تا اردیبهشت 98 انجام شد. مصاحبه ها پس از ضبط، بلافاصله به شکل متن نوشته شدند. آنالیز داده ها هم زمان با جمع آوری آنها با استفاده از روش تحلیل محتوی هدایت شده صورت گرفت.

از تحلیل داده ها تعداد 252 کد اولیه در زمینه تجارب معنوی نوجوانان استخراج گردید. این کدها پس از تحلیل در 5 طبقه اصلی (خودکنترلی، استمداد ازخدا، قرب الهی، انجام فرایض دینی و فعالیت های شخصی) و 16 زیرطبقه قرار گرفت.

تجارب خودمراقبتی معنوی یا همان اعمال خودمراقبتی معنوی که شامل طبقات فرعی فرایض دینی، فعالیت های شخصی، خودکنترلی، استمداد از خدا و قرب الهی بود  در نوجوانان موجب نزدیکی و انس با خدا و تحمل سختی ها و مشکلات و ارتقای سلامت روان می گردد. علاوه بر موارد فوق نوجوانان ذکر نمودند که انجام فعالیت های معنوی مانع سوگیری آنان به رفتارهای پرخطر می شود. لذا لازم است مسیولین و معلمان مدارس با درک نیازهای معنوی نوجوانان شرایط لازم را برای فعالیت های معنوی نوجوانان فراهم آورند