اولویت بندی عوامل موثر بر عدم مشارکت بهره برداران در طرح های آبخیزداری (مطالعه موردی: حوزه آبخیز چیکان و مورزیان سپیدان استان فارس)
پژوهش های چند ساله ی اخیر نشان داده است که اجرای طرح های آبخیزداری بدون مشارکت و همراهی مردم چندان موفق نبوده و موجب ناکارآمدی برنامه ها در حفاظت از حوزه های آبخیز شده است. به منظور حل این معضل، اولویت بندی شاخص ها و زیرشاخص های موثر بر عدم مشارکت مردمی، گامی اصولی در چرخه ی مدیریت حوزه های آبخیز است؛ به طوری که شناخت عوامل موثر و اولویت بندی آن ها منجر به مشارکت حداکثری ساکنان حوضه شود. با توجه به این هدف، در این پژوهش اقدام به اولویت بندی عوامل موثر بر عدم مشارکت بهره برداران در طرح های آبخیزداری در حوزه ی آبخیز چیکان و مورزیان سپیدان واقع در شمال غرب استان فارس شده است. جامعه ی آماری این پژوهش با استفاده از فرمول کوک ران به تعداد 51 نفر از بهره برداران (ساکنان این حوضه) بودند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه مشتمل بر چهار شاخص و دوازده زیرشاخص با طیف لیکرت استفاده شد. با استفاده از نرم افزار SPSS (نسخه ی 23) اهمیت شاخص ها و زیرشاخص ها توسط آزمون t مشخص شد و به منظور اولویت بندی شاخص ها و زیرشاخص های موثر، از آزمون ناپارامتری فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داد در اولویت بندی شاخص ها از دیدگاه بهره برداران به ترتیب شاخص های"اقتصادی"، "اجتماعی"، "آموزشی- ترویجی" و "طراحی- اجرایی" به عنوان شاخص های موثر و در اولویت بندی زیرشاخص ها، به ترتیب "عدم آموزش ساکنان حوضه در خصوص طرح ها و اهداف مربوطه" و "عدم توجه به سازمان های غیر دولتی (سمن ها) در برنامه ریزی های آبخیزداری" دارای بیشینه و کمینه ی اولویت در عدم مشارکت در طرح های آبخیزداری در این حوزه ی آبخیز تعیین شدند. لازم است به منظور مشارکت بهره برداران در طرح های آبخیزداری، نسبت به حل مسایل "اقتصادی" ایشان و تدوین برنامه ی جامع آموزش و ترویج، اقدامات عملی صورت گیرد.
آبخیزداری ، بهره برداران ، پرسش نامه ، مشارکت
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.