مدلسازی عملکرد گندم با استفاده از برخی خصوصیات خاک در مقیاس مزرعه (مطالعه موردی: مزرعه تحقیقاتی سد سیستان، دانشگاه زابل)

مدل های گیاهان زراعی از بخش های مهم مدلسازی های اکولوژیک می باشد زیرا این مدل ها امکان پیش بینی سیستم های گیاهی و افزایش فهم درباره چگونگی عملکرد آنها را فراهم می آورد. گندم یکی از محصولات زراعی کلیدی است که در سراسر جهان کشت می شود، لذا مطالعه این محصول استراتژیک اهمیت ویژه ای دارد و این تحقیق با هدف مدلسازی عملکرد گندم با برخی خصوصیات خاک و مشخص نمودن مهم ترین فاکتورهای خاکی موثر در عملکرد گندم در مزرعه آموزشی و تحقیقاتی دانشگاه زابل انجام شد. نمونه برداری از خاک سطحی (30 - 0 سانتی متری) صورت گفت و بافت خاک، واکنش خاک، هدایت الکتریکی، هدایت الکتریکی ظاهری خاک، کربن آلی، فسفر، پتاسیم و ازت خاک با روش های معمول در نمونه ها اندازه گیری شدند. نمونه های گیاه گندم از پلات یک مترمربع برداشت شد و وزن دانه، وزن کل و وزن هزار دانه اندازه گیری شد. مدلسازی عملکرد به سه روش رگرسیونی خطی چندمتغیره، شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون و ماشین های بردار پشتیبان انجام شد. برای تعیین مهم ترین فاکتورهای خاک موثر در عملکرد گندم در این پژوهش از آنالیز حساسیت استفاده شد. نتایج مقایسه مدل های مورد استفاده در پیش-بینی اجزاء عملکرد گندم با استفاده از ویژگی های خاک نشان داد که بالاترین ضریب تبیین و کمترین ریشه میانگین مربع های خطا در تخمین هر سه شاخص عملکرد گندم مربوط به روش شبکه عصبی پرسپترون بود (وزن دانه با ضریب تبیین برابر 61/0، وزن هزار دانه با ضریب تبیین برابر 64/0 و عملکرد کل با ضریب تبیین برابر 76/0).