کمی سازی جوانه زنی ارقام کلزا با استفاده از مدل زمان رطوبت دمایی

این مطالعه با هدف پیش بینی شاخص های جوانه زنی پنج رقم کلزا شامل هایولا 401، دلگان، RGS003، هایولا 4815 و زابل10 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی، شامل تیمارهای دما در شش سطح پنج، 10، 15، 20، 25 و 30 درجه سلسیوس و پتانسیل آب در پنج سطح صفر، 3/0-، 6/0-، 9/0- و 2/1- مگاپاسکال در سه تکرار انجام شد. کاربرد این مدل در پیش بینی جوانه زنی دو رقم RGS003 و هایولا4815 با ضرایب تبیین 904/0 و 900/0 و مجذور میانگین مربعات خطا 084/0 و 081/0، دارای بالاترین عملکرد بود. دمای پایه رقم هایولا401 برابر با 37/2 درجه سلسیوس و در سایر ارقام برابر با صفر به دست آمد. دمای بهینه از 36/23 درجه سلسیوس در رقم زابل10 تا 76/29 درجه سلسیوس در رقم هایولا401 متغیر بود. میانگین پتانسیل آب پایه جمعیت از 3/0- مگاپاسکال در رقم زابل10 تا 134/0-مگاپاسکال در رقم هایولا4815 در بین ارقام کلزا تفاوت داشت. مدل بردفورد، برازش مناسبی به داده های ارقام مختلف کلزا داشت. پیش بینی مدل از شاخص های جوانه زنی، حاکی از تفاوت مقادیر شاخص ها بین ارقام بود. برازش مدل نشان داد که شاخص هایی مثل ضریب زمان رطوبت دمایی در جمعیت از توزیع نرمال تبعیت می کند. با توجه به واریانس دماهای کاردینال و نیز پاسخ رطوبتی مشاهده شده در درون رقمها، تحقیقات اصلاحی جهت کاهش واریانس مذکور و ایجاد یکنواختی جوانه زنی در ارقام توصیه می شود.