بررسی مداخله درمان فرافردی (معنویت درمانی، یوگا- مدیتیشن) بر کاهش ترس از عود در بقایافتگان سرطان پستان: یک کارآزمایی بالینی

درمان فرافردی (معنویت درمانی، یوگا- مدیتیشن) یک روش مداخله ای چند جانبه، فرافردی و از روش‏ های طب مکمل و جایگزین برای بیماران بقایافته از سرطان پستان محسوب می ‏شود. استفاده از این روش درمانی در کنار درمان‏های رایج، با هدف کاهش ترس از عود در بیماران بقا یافته سرطان پستان انجام می ‏شود.

مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی کنترل شده تصادفی با طرح پیش ‏آزمون- پس‏ آزمون با گروه کنترل بود. تعداد 30 نفر از بیماران پس از درمان سرطان پستان، با روش تصادفی از بین مراجعین به کلینیک سرطان معتمد جهاددانشگاهی، به شکل تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. هر گروه شامل 15 نفر بود. برای هر دو گروه، پرسشنامه ترس از عود سرطان تکمیل شد. سپس، گروه آزمایش در جلسات آموزشی معنویت درمانی به همراه یوگا و مدیتیشن به مدت 14 جلسه دو ساعته شرکت کردند. در جلسات ابتدا معنویت درمانی توضیح داده شده سپس حرکات یوگا در سرطان پستان مناسب هرجلسه انجام و سپس بر مبنای معنویت مراقبه انجام می‏شد. پس از اتمام دوره آموزشی، به فاصله دو ماه، مجددا پرسشنامه ترس از عود برای بیماران هر دو گروه تکمیل شد. سپس داده ‏ها با استفاده از روش آماری آزمون‏ های تی مستقل و تحلیل واریانس یک متغیره برای بررسی‏ های مکرر، بررسی و نتایج ثبت شد.

نتایج نشان داد میانگین نمرات ترس از عود در گروه آزمایش، پیش ‏آزمون (32/15±80/106) در پس ‏آزمون (86/17±87/58) و پیگیری (88/11±07/54) نسبت به قبل از مداخله کمتر شده و تفاوت معنی‏ دار بود (001/0>P)؛ ولی در گروه کنترل، تفاوت معنی‏ داری در میانگین نمرات ترس از عود در مراحل پیش‏ آزمون و پس ‏آزمون و پیگیری وجود نداشت. همچنین نتایج نشان داد میانگین نمرات مولفه‏های ترس از عود شامل: محرک‏ها، شدت، سازگاری، اختلالات عملکرد، بینش در گروه آزمایش بعد از مداخله با گروه کنترل اختلاف معنی‏ داری داشتند (001/0>P) و تنها مولفه اطمینان نسبت به خود در زمان قبل و بعد از مداخله بین گروه آزمایش و کنترل اختلاف معنی ‏داری وجود نداشت (215/0=P).

براساس یافته‏ های به‏ دست آمده از پژوهش حاضر، مشاوره مبتنی بر روان‏ درمانی فرافردی می‏ تواند باعث کاهش ترس از عود و استرس، افزایش سازگاری در بیماران مبتلا به سرطان پستان شود. بنابراین با استفاده گسترده از این گونه مداخلات می توان به افزایش آرامش و کاهش تنش در این بیماران کمک کرد.