باطن ولایی قرآن و روایات تاویل گر آیات به مقامات ائمه (ع)

نگاهی گذرا به تراث روایی شیعه، حجم قابل توجهی از روایات ناظر بر آیات قرآنی را پیش روی ما می نهد که با هدف بازنمایی باطن ولایی قرآن، دست به تاویل آیات به مقامات ایمه؟عهم؟ زده اند؛ تا جایی که گویی این نوع روایات، به عنوان نمادی برجسته برای مجموعه روایات تفسیری شیعه در آمده اند. دست کم در خصوص شمار چشمگیری از این گونه روایات، نوعی ناهمگونی با سایر روایات دیده می شود. در نتیجه، درک و پذیرش آنها گاه با چالش روبه رو بوده است. حتی بر پایه مبانی کلامی امامیه نیز، فهم و تحلیل این دست از روایات، هماره با صعوبت و درهم تنیدگی همراه بوده است؛ به گونه ای که دانشوران شیعه در مواجهه با این روایات، یا تحلیل و تشریح آنها را با سکوت برگزار کرده و به نقل صرف آنها از منابع پیشین به منابع پسین بسنده کرده اند و یا میان معرکه ای از آرای گوناگون و گاه متعارض، در پذیرش و تحلیل آنها گرفتار آمده اند. در این مقاله، در چارچوب مبانی کلامی پذیرفته شده امامیه، در پی آنیم تا با واکاوی ویژگی های باطن ولایی قرآن بر پایه تحلیل روایات تاویلگر قرآن به مقامات ایمه (ع)، همبستگی باطن ولایی قرآن با شان بنیادی ایمه طاهرین (ع) را در نظامواره دین برنمایانیم. نتیجه این که، ضمن اثبات باطن ولایی قرآن، اصول و ویژگی هایی را که لحاظ آنها در تحلیل این بازنمایی بایسته است، بررسیده ایم.