بررسی مقایسه ای کمک طلبی تحصیلی و معنای تحصیلی در دانش آموزان ناشنوا، نابینا و عادی

 مطالعه حاضر با هدف مقایسه کمک طلبی تحصیلی و معنای تحصیلی در دانش آموزان ناشنوا، نابینا و عادی انجام شد.

روش پژوهش علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان نابینا، ناشنوا و عادی دبیرستانی شهر اصفهان در سال تحصیلی 99-1398 بودند که با توجه به محدودیت تعداد افراد ناشنوا و نابینا و بر اساس ملاک های ورودی با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 36 نفر انتخاب شدند و در دو گروه (18 نفره) قرار گرفتند. سپس 18 دانش آموز عادی نیز انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسش نامه کمک طلبی تحصیلی ریان و پنتریچ (1997) و مقیاس معنای تحصیلی کینگ و اسمیت (2006) بود. داده ها با روش تحلیل واریانس، آزمون تعقیبی توکی و نرم افزار SPSS نسخه 24 تحلیل شد.

یافته ها نشان داد در بعد اجتناب از کمک طلبی، تفاوت معناداری بین دانش آموزان ناشنوا (19/7)، نابینا (15/52) و عادی (16/58) وجود دارد. همچنین در مولفه معنای تحصیلی بین دانش آموزان ناشنوا (309/11)، نابینا (201/7) و عادی (298/76) در ابعاد حرفه، استقلال، آینده، یادگیری، خود، گام بعدی، اجتماعی و دنیای پیرامون تفاوت معناداری وجود دارد (0/05<P)؛ اما در مولفه پذیرش و رهایی از مسئولیت، تفاوت معناداری بین گروه ها یافت نشد (0/05<P).

نتایج نشان داد دانش آموزان ناشنوا در مولفه کمک طلبی به صورت اجتنابی عمل می کنند و هنگام مواجهه با مشکلات تحصیلی، راهبردهای شناختی و فراشناختی کمک طلبی را کمتر به کار می گیرند، اما دانش آموزان نابینا در معنای تحصیلی با مشکل مواجه هستند. لذا بر اساس نتایج پیشنهاد می شود به منظور ارتقای فرایندهای شناختی و فراشناختی دانش آموزان ناشنوا و نابینا در آموزش، موضوع راهبردهای کمک طلبی تحصیلی و بهبود باورهای مرتبط با معنای تحصیل در ابعاد حرفه، استقلال، امیدواری به آینده، یادگیری و تعاملات اجتماعی مورد توجه قرارگیرد.