بررسی تاثیر بازارچه مرزی «تمرچین» بر گسترش فیزیکی شهر پیرانشهر در محدوده زمانی 1385 تا 1393

فعال‏شدن بازارچه ‏های مرزی در چند سال اخیر موجبات رشد اقتصادی بیشتری را برای شهرهای مرزی فراهم کرده است؛ یعنی جریانی که به توسعه اقتصادی و رشد شهری (رشد شهرها) منجر می‏شود. روشن است که توسعه فعالیت‏های اقتصادی موجب اشتغال می‏شود و به مقدار زیادی موجب جذب جمعیت به شهرها (مهاجرپذیری) و رشد شهرنشینی می‏شود که این رشد عامل موثری برای توسعه اراضی و گسترش کالبد شهری است. بر همین مبنا، هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تاثیر بازارچه مرزی تمرچین بر گسترش فیزیکی شهر پیرانشهر در یک دهه اخیر است. بنابراین، برای بررسی الگوی فضایی‏- زمانی و فرایندهای گسترش شهری پیرانشهر (سال‏های 1385-1393)، از تصاویر ماهواره ‏ای لندست، تصویرETM+ TM  (سال‏های 1385 و 1393) در نرم‏افزار Idrisi و مدل رگرسیون لجستیک استفاده شده است. نتایج ادغام داده ‏های سنجش از دور و مدل رگرسیون لجستیک (LR) در نرم‏افزار SPSS اطلاعات مهمی در مورد الگو و روند تغییر پوشش زمین ارایه داده که بیانگر آن است که بازارچه مرزی تمرچین و رشد اقتصادی ناشی از آن همراه با ایجاد زمینه ‏های اشتغال عاملی اساسی در گسترش فیزیکی شهر پیرانشهر بوده است تا جایی که در روند این گسترش شهری روستای «شین ‏آباد» در شهر ادغام شده است و همچنین نتایج حاصل از به ‏کارگیری مدل هلدرن برای تبیین بیشتر مسئله نشان می‏دهد که گسترش شهر پیرانشهر بیشتر ناشی از افزایش جمعیت (997/0-) این شهر بوده تا الگوی تراکم شهری؛ به‏طوری‏که با وجود ظهور سکونتگاه ‏های غیررسمی در حواشی شهر و ادغام روستای شین ‏آباد، شهر رشد اسپرال را تجربه نکرده است.