بررسی خصوصیات کیفی و بیان ژن های دخیل در کیفیت نانوایی برخی از لاین های دابلدهاپلوئید گندم نان

کیفیت نان به کمیت و کیفیت پروتئین آرد گندم بستگی دارد و این مستلزم استفاده از ارقام مناسب گندم می باشد. هدف از این مطالعه بررسی کیفیت نانوایی لاین های دابلدهاپلویید گندم و ارتباط بین خصوصیات کیفی با پروتئین های ذخیره ای گلوتنین بوده است. صفات مرتبط با کیفیت نانوایی 30 لاین دابلدهاپلویید گندم به همراه والدین و همچنین دو رقم Ehsan و Morvarid به عنوان شاهد مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمون SDS-PAGE جهت مشخص نمودن میزان پروتئین کل و ارتباط بین پروتئین های ذخیره ای بذر با خصوصیات کیفی انجام شد و سپس آزمون بیان ژن های دخیل در کیفیت نانوایی صورت گرفت. نتایج نشان داد که بین ژنوتیپ های گندم اختلاف معنی داری در تمامی صفات مورد ارزیابی وجود دارد. بیشترین میزان حجم رسوب زلنی مربوط به لاین های DH-143 و DH-159 (به ترتیب با 34 و 31 میلی لیتر)، بیشترین گلوتن مرطوب مربوط به DH-159 (77.80 گرم) و DH-143 (74.85 گرم)، بیشترین گلوتن خشک مربوط به DH-159 (26.21 گرم) و DH-143 (25.11 گرم) و بیشترین میزان جذب آب مربوط به DH-159 (51.59 درصد) و DH-143 (49.74 درصد) بود. همچنین بیشترین محتوای پروتئین مربوط به DH-143 (18.03 درصد) و DH-159 (17.72 درصد) بود. بررسی خصوصیات کیفی نانوایی نشان داد که لاین های DH-143 و DH-159 مطلوب تر می باشند. نتایج آزمون SDS-PAGE مشخص نمود که بالاترین میزان پروتئین دانه مربوط به لاین های DH-143 و DH-159 (به ترتیب 28.23 و 26.63 میکروگرم در میلی لیتر) می باشد. بر اساس نتایج حاصل از آزمون بیان ژن (Real-Time PCR) مشخص شد که لاین های DH-159 و DH-143 میزان بیان بالاتری را برای ژن های HMW-X، HMW-Y و PDIL در مقایسه با رقم شاهد از خود نشان دادند. با توجه به نتایج حاصله از این مطالعه، لاین های DH-143 و DH-159 را می توان در برنامه اصلاحی برای بهبود کیفیت نانوایی گندم مورد استفاده قرار داد.