هم سنجی دو پرده سلام نوروزی از عصر فتحعلی شاهی و ناصری با نظر به اصول هم ترازنمایی و برجسته سازی گشتالت

نویسنده:
پیام:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:

هم‌ترازنمایی و برجسته‌سازی دو اصل عمده از نظریه گشتالت هستند چون ذهن انسان در مواجهه با هر ترکیب تجسمی طبق قانون هم گونی گشتالتی با هم ترازی یا برجسته‌سازی، ادراک را تسهیل می‌نماید. پرده‌های سلام نوروزی عصر قاجار که با هدف بزرگ‌نمایی مقام شهریاری خلق شده‌اند، مورد مناسبی برای آزمون‌پذیری این منظر هستند زیرا در این پرده‌ها تجلیل جایگاه فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه مقصود اصلی نقاش بوده است. بر این اساس، پرسش پژوهش حاضر آن است: از منظر اصول هم‌ترازنمایی و برجسته‌سازی گشتالتی، دستیافت به هدف بزرگ‌نمایی مقام پادشاه در پرده‌های سلام نوروزی عصر فتحعلی شاهی و ناصری چگونه تامین شده است؟ فرضیه آنکه هر دو اثر با تاکید بر برجسته‌سازی و ویژگی‌های خاص پادشاهی، نسبت به مبالغه در مرتبه شاهنشاهی اقدام کرده‌اند. نتیجه به روش تحلیلی تطبیقی و با بهره‌گیری از مطالعات اسنادی نشان می دهد هریک از این دو پرده نقاشی از مسیرهای دیگرگونی نسبت به بازنمایی جایگاه سلطان اقدام نموده‌اند: نمونه فتحعلی شاهی بر اصل هم ترازنمایی تاکید بیشتر دارد تا اندک برجسته سازی به کارآمده در کلیت تصویر با شدت بیشتری نمود بیابد؛ درمقابل نمونه ناصری سراسر بر اصل برجسته سازی استوار شده و یکسره نسبت به متمایز ساختن مقام پادشاه اقدام نموده است بنابراین هریک از دو ترکیب تصویری با تناسب متفاوتی بر اسلوب گشتالتی تکیه زده‌اند تا جایگاه اهورایی پادشاه را القا نمایند.

زبان:
فارسی
صفحات:
7 تا 88
لینک کوتاه:
magiran.com/p2323891 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!