دگرگونی ارزش های دینی و انقلابی در بین دو نسل از خانواده های مذهبی ساکن در خیابان ایران

در ایران پس از انقلاب اسلامی، تغییرات چشمگیری در باورها و ارزش های فرهنگی پدید آمد و با فرازونشیب هایی همراه شد؛ تا آنجا که امروزه در بین نسل های گوناگون خانواده شهری، شاهد تفاوت های بارزی از نظر نظام های ارزشی و باورهای دینی هستیم. از این رو برای شناخت چندوچون این تغییرات، جهت گیری ارزش های دینی و انقلابی را در دو نسل از افراد خانواده های مذهبی و انقلابی مطالعه کردیم. روش تحقیق، تلفیقی (کیفی-کمی) و روش گردآوری داده ها، مصاحبه و پرسشنامه است. نمونه مورد مطالعه، متشکل از 40 خانواده است که به شیوه هدفمند، از میان خانواده های مذهبی ساکن خیابان ایران برگزیده شده اند. یافته های پژوهش، نمایانگر وجود تفاوت های نسلی در نوع دینداری افراد موردمطالعه است. در زمینه تغییر وضعیت دینداری، یافته ها نشان می دهد بعد مناسکی، بیش از سایر ابعاد دستخوش تغییر بوده است. با درنظرگرفتن سه بعد اعتقادی، مناسکی و پیامدی مشخص شد میزان دینداری افراد نسل اول بیشتر از افراد نسل دوم بوده است. به علاوه تفاوت بین نسل اولی ها و نسل دومی ها برحسب جنس نیز متغیر و در زنان بیشتر از مردان است. در زمینه رویکرد به انقلاب و نظام، هردو نسل، منتقد فاصله گرفتن نظام از ارزش های اولیه انقلاب و خواهان بازگشت به آن ها هستند، اما نسل دومی ها رویکرد نقادانه تری دارند. همچنین در زمینه رویکرد به نظام، یافته های کمی نشان می دهد میزان اعتماد به نظام سیاسی در هردو نسل اندک، اما در نسل دومی ها کمتر بوده است.