شبکه های استانی صدا و سیما و راهبردهای بازنمایی فرهنگ مردم؛ از معرفی عناصر تا نقد اجتماعی در «رادیو اردبیل»

با توجه به ماهیت و سیاست گذاری های حاکم بر شبکه های استانی سازمان صدا و سیما، طبیعی است که فرهنگ مردم، در سیاست های بازنمایی آنها، جایگاهی برجسته داشته باشد. هدف اصلی این تحقیق، شناخت نحوه بازنمایی فرهنگ مردم در شبکه های استانی است که با مطالعه موردی یکی از برنامه های شاخص رادیو اردبیل، صورت گرفته است. بدین منظور با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، 5 قسمت از برنامه عصرگاهی «سوزلر، صحبت لر» (سخن ها، صحبت ها) رادیو اردبیل، مقوله بندی و مفهوم پردازی شده است. نتایج نشان می دهد که در این برنامه، عناصر مختلف فرهنگ مردم، هم به عنوان میراث فرهنگی و هویت محلی جامعه هدف، برای مخاطبان محلی بازنمایی می شود و هم به عنوان یک راهبرد خلاقانه برای نقد اجتماعی و اشاعه سبک زندگی مطلوب، مورد بهره برداری قرار می گیرد. «اخلاق فردی و اجتماعی»، «احترام به طبیعت»، «عشق و مهرورزی» از مفاهیم غالب فرهنگ مردم هستند که در برنامه، بازنمایی شده اند. از سوی دیگر، ناهنجاری هایی همچون: عدم شایسته سالاری، عدم دوراندیشی، تنگ نظری، بی عدالتی، عدم مسئولیت پذیری و دوری از عقلانیت، از مواردی هستند که می توان آنها را ذیل نقد اجتماعی به واسطه فرهنگ مردم جای داد. به عبارت دیگر، در برنامه مطالعه شده، در قالب دیالوگی بین فرهنگ مردم و فرهنگ عمومی، هم ارزش ها و هنجارهای موجود در فرهنگ مردم، بازنمایی شده است و هم با نقد ناهنجاری های موجود در فرهنگ عمومی، جامعه پذیری و اشاعه سبک زندگی مطلوب، دنبال می شود. نتایج، نشان می دهند فرهنگ مردم دارای ظرفیت هایی گسترده است که شبکه های استانی، علاوه بر معرفی و اشاعه آنها به شیوه های خلاقانه و متنوع، می توانند از این ظرفیت ها برای نقادی، آموزش، سرگرم کردن مخاطبان و الگوسازی استفاده کنند.