بررسی سمیت تنفسی اسانس پونه، جعفری معطر و مرمرشک روی حشرات کامل شپشه آرد Tribolium castaneum

به منظور یافتن جایگزینی مناسب برای سموم شیمیایی آفت کش متداول، سمیت تنفسی اسانس گیاهان پونه Mentha longifolia،جعفری معطر یا مکزیکی Tagetes minuta و مرمرشک Salvia macrosiphon روی حشرات کامل شپشه آرد Tribolium castaneum (Herbst, 1797در شرایط آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفت. این تحقیق در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی و در پنج غلظت و سه تکرار همراه با تیمار شاهد در شرایط دمایی 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و تاریکی انجام شد. بر اساس نتایج به دست آمده با افزایش غلظت هراسانس و نیز با گذشت زمان، درصد تلفات افزایش یافت. همچنین نتایج بیانگر اثر سمیت تنفسی بیشتر اسانس پونه و اثر ضعیف تر سمیت اسانس مرمرشک روی حشرات مورد مطالعه بود. در پژوهش حاضر مقادیر LC50 محاسبه شده اثر سمیت تنفسی اسانس گیاهان پونه، جعفری معطر و مرمرشک روی حشرات کامل شپشه آرد بعد از 12 ساعت به ترتیب 595/9، 434/12 و 649/16 میکرولیتر بر لیتر هوا و بعد از 24 ساعت به ترتیب 422/7، 128/9 و 071/13 میکرولیتر بر لیتر هوا محاسبه گردید. میانگین درصد تلفات ایجاد شده توسط این اسانس ها در بالاترین غلظت (25میکرولیتر بر لیتر هوا)، برای حشرات کامل شپشه آرد بعد از 12 ساعت به ترتیب 6/76، 3/73 و 3/63 درصد و پس از 24 ساعت در همین غلظت درصد تلفات توسط اسانس های مذکور به ترتیب 90، 6/76 و 70 درصد ثبت شد. بنابراین به نظر می رسد این اسانس های گیاهی می توانند به عنوان یک حشره کش کم خطر و یا به عنوان مدلی برای سنتز سموم شیمیایی آفت کش مورد استفاده قرار گیرند