اثربخشی «درمان پذیرش و تعهد» بر علائم تنش در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول

تنش از مشکلات رایج در دوران نوجوانی و زمینه ساز بسیاری از اختلالات خلقی و اضطرابی است؛ که نیازمند مداخلات به هنگام می باشد. لذا، مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی "درمان پذیرش و تعهد" بر علایم تنش در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول انجام شد. 

این پژوهش یک طرح نیمه تجربی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل بود که در سال تحصیلی 1398-1399در جامعه آماری دانش آموزان دختر، مقطع متوسطه اول شهرستان صومعه سرا انجام شد. 40 تن از دانش آموزان در این پژوهش شرکت داشتند که به شیوه تصادفی ساده به روش قرعه کشی در 2 گروه مداخله و کنترل جایگزین شدند. اما در مرحله پس آزمون هر کدام از گروه ها به 16 تن کاهش یافتند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه جمعیت شناختی و "سیاهه علایم تنش" (Stress Symptoms Inventory) استفاده شد. شاخص روایی محتوا و پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه آلفا کرونباخ و ثبات به روش باز آزمایی بررسی و تایید شد. پس از دریافت پیش آزمون، گروه مداخله طی 8 جلسه تحت "درمان پذیرش و تعهد" قرار گرفت. در طول این مدت گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد، سپس هر دو گروه پس آزمون را تکمیل کردند. تحلیل داده ها در نرم افزار آماری اس پی اس اس نسخه  21 انجام شد. 

"درمان پذیرش و تعهد"  نقش موثری بر کاهش علایم جسمانی (001/0=P، 855/68=F) و شناختی (001/0=P، 458/22=F)، رفتاری (001/0=P، 472/33=F) و همچنین نمره کلی (001/0=P، 221/78=F) گروه مداخله داشته است. اما مداخله تاثیری بر علایم عاطفی نداشت (062/0=P، 795/3=F). در مجموع "درمان پذیرش و تعهد" توانسته است 73/0 از تغییرات نمره کلی علایم تنش را در گروه مداخله تبیین کند. 

"درمان پذیرش و تعهد" نقش موثری در کاهش علایم تنش در نوجوانان داشته است. پیشنهاد می شود که درمانگران و ارایه دهندگان خدمات سلامت به اهمیت این درمان برای کاهش تنش در نوجوانان توجه داشته باشند.