تیپ و خاستگاه کانه زایی مس- طلای شمال چرگر (جنوب خاور زنجان): با استفاده از داده های سنگ شناسی، کانی شناسی و زمین شیمیایی

رخداد معدنی مس-طلای شمال چرگر در زیرپهنه طارم-هشتجین واقع شده و دربرگیرنده تناوب گدازه‌های آندزیتی و کوارتزآندزیتی با واحدهای توفی می‌باشد. گدازه‌های آتشفشانی ماهیت کالک‌آلکالن داشته، در یک محیط کمان حاشیه فعال قاره‌ای تشکیل شده‌اند. کانه‌زایی به‌صورت پهنه سیلیسی‌شده حاوی رگه-رگچه‌های کوارتزی کانه‌دار می‌باشد. براساس مطالعات کانه‌نگاری، کالکوپیریت و پیریت کانه‌های اصلی معدنی بوده و مالاکیت، کوولیت، کالکوسیت و گوتیت در اثر فرایندهای برون‌زاد تشکیل شده‌اند. کوارتز، باریت و کلریت کانی‌های باطله هستند. دگرسانی‌ها شامل سیلیسی‌شدن، کلریتی، سریسیتی و آرژیلیکی است. بافت مواد معدنی و باطله از نوع دانه‌پراکنده، رگه-رگچه‌ای، برشی، کاکلی، شانه‌ای، جانشینی، بازماندی و پرکننده فضاهای خالی می‌باشد. براساس مطالعات صحرایی و میکروسکوپی، کانه‌زایی مس- طلای شمال چرگر به چهار مرحله قابل تفکیک است: 1- مرحله اول عبارت از سیلیسی‌شدن سنگ‌ میزبان آذرآواری همراه با کانه‌زایی پیریت‌ با بافت دانه‌پراکنده می‌باشد، 2- مرحله دوم به‌صورت رگه‌-رگچه‌های کوارتزی حاوی کالکوپیریت و پیریت و سیمان گرمابی برش‌ها قابل مشاهده است، 3- مرحله سوم شامل رگه-رگچه‌های باریت می‌باشد که مراحل قبلی کانه‌زایی را قطع کرده‌اند، 4- مرحله آخر مربوط به فرایندهای برون‌زاد می‌باشد. ویژگی‌های زمین‌شناسی، کانی‌شناسی و ساخت و بافت ماده معدنی در رخداد معدنی مس-طلای شمال چرگر شباهت زیادی با کانسارهای اپی‌ترمال فلزات پایه (تیپ سولفیداسیون متوسط) دارد.