شناسایی ترکیبات فیتوشیمیایی و اثرات ضدقارچی اسانس سه جمعیت گلپر(Heracleum persicum) از شمال و شمال غرب ایران

گیاه دارویی گلپر با نام علمی Heracleum persicum Desf. Ex Fischer متعلق به تیره چتریان می باشد که به طور گسترده در طب سنتی به عنوان ادویه و طعم دهنده غذا، تهیه ترشی و به عنوان ضدکرم، ضدنفخ، اشتها آور و مدر استفاده می شود. مطالعه حاضر به منظور بررسی ترکیبات فیتوشیمیایی و اثرات ضدقارچی اسانس سه جمعیت گلپر در شمال و شمال غرب ایران انجام گرفت. در این تحقیق پس از جمع آوری بذرهای گیاه گلپر از سه منطقه آینالو، مارمیشو و مشکین شهر، اسانس به روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر استخراج شد و شناسایی ترکیبات اسانس با استفاده از دستگاه GC-MS صورت گرفت. اثرات ضدقارچی اسانس نیز با تعیین درصد بازدارندگی (MGI) اسانس بر رشد میسلیومی قارچ به روش مسموم کردن محیط کشت با اسانس بررسی گردید. در اسانس جمعیت های مورد بررسی 40 ترکیب شناسایی شد که ترکیبات عمده اسانس شامل هگزیل بوتیرات (77/38 تا 27/43 درصد)، ان-اکتیل استات (92/13 تا 09/28 درصد)، هگزیل متیل بوتیرات (95/3 تا 01/8 درصد) و ان-هگزیل هگزانات (14/5 تا 97/6 درصد) بودند. نتایج حاصل از اثر اسانس بر رشد قارچ ها نشان داد که اسانس گیاه گلپر دارای اثر بازدارندگی بر علیه رشد میسلیومی قارچ های Penicillum expansum، Aspergillus niger و Botrytis cinerea بود و در غلظت های 200 و 300 پی پی ام مانع رشد میسلیومی قارچ B. cinereaشد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که اسانس جمعیت های گیاه گلپر با داشتن درصد بالای ترکیبات ترپنوییدی اکسیژنه اثر بازدارندگی بر رشد میسلیومی قارچ های مورد مطالعه دارد.