پیش بینی تغییرات نقطه ای مقادیر نسبی دما و بارش در اثر تغییر اقلیم در دوره های زمانی آینده نزدیک و آینده دور و بررسی خشکسالی با استفاده از شاخص های SPI و SPEI در دشت قزوین، ایران

تغییرات اقلیمی آشکار پیش رو، تبدیل به دغدغه ای جدی برای جامعه بشری شده است. این پژوهش برای بررسی اثرات تغییر اقلیم بر متغیرهای دما و بارندگی در دشت قزوین در قالب 5 مدل اقلیمی بزرگ مقیاس Hadcm3، CSIRO-MK3، GFDL، CGCM3 و MICROC3.2 و 3 سناریوی انتشار گازهای گلخانه ای A1B، A2 و B1 و ترکیب سناریوهای مختلف در دو دوره زمانی 30 ساله آینده نزدیک (2050-2021) و آینده دور (2051-2080) انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که به طور میانگین در 4 ایستگاه مورد بررسی تا پایان سال 2050 بارندگی بین دو نسبت  0/5 و 1/4 برابر مقدار بارش دوره مشاهداتی تغییر کرده و میانگین دما به اندازه 0/1- تا 1/6 درجه سانتی گراد نسبت به دوره مشاهداتی تغییر خواهد داشت و تا پایان سال 2080 بارندگی بین دو نسبت 0/5 و 1/7 برابر مقدار بارش دوره مشاهداتی در نوسان بوده و میانگین دما افزایشی بین 0/6 تا 2/6 درجه سانتی گراد را تجربه خواهد کرد. هر دو شاخص خشکسالی SPI و SPEI در آینده نزدیک و دور، افزایش تعداد دوره های خشک را در همه ایستگاه ها نشان می دهد. اما مقدار مجموع توالی های منفی با توجه به بازه های 3، 12 و 24 ماهه در سطح ایستگاه ها متفاوت بود. از دیدگاه شاخص SPEI نسبت به دوره پایه، مجموع توالی های منفی خشکسالی و تعداد دوره های خشک در آینده 3 ایستگاه آوج، باغ کوثر و نیروگاه افزایش و در ایستگاه قزوین کاهش خواهد داشت اما از دیدگاه شاخص SPI ایستگاه باغ کوثر از نظر مجموع توالی های منفی و تعداد دوره های خشک در آینده نسبت به دوره پایه، افزایش و 3 ایستگاه دیگر بیشتر از نظر تعداد دوره های خشکسالی با افزایش روبه رو هستند و مجموع توالی های منفی کاهش نشان می دهد. نتایج نشان داد در آینده رخدادهای خشکسالی به سمت شدید شدن و همچنین رخدادهای ترسالی به سمت فرین شدن پیش می روند.