بررسی پدیده نشست زمین بر اثر افت سطح آب های زیرزمینی در محدوده شهر ارومیه با استفاده از تغییرات دانه بندی لایه های زمین
نویسنده:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
در تحقیق حاضر پدیده فرونشست زمین در محدوده دشت ارومیه (غرب دریاچه ارومیه) بررسی شده است. در محدوده مطالعاتی از 53 حلقه چاه مشاهده ای برای بررسی تغییرات عمق سطح آب زیرزمینی استفاده شد. عمق آب زیرزمینی دشت بین 1 تا 50 متر متغیر است و از غرب به شرق کاهش می یابد. در شمال غربی دشت در اراضی نوشین شهر رقوم منحنیهای هم عمق 50 متر بوده و از غرب به شرق سطح ایستابی کاهش یافته است. با بررسی اطلاعات حاصل از بازدیدهای دورهای در سطح دشت ارومیه، در حواشی تعدادی از پیزومترهای حاشیه شرقی آبخوان محدوده به علت پدیده فرونشست لولهزایی در ملحقات چاهها مشاهده شد. روند میزان فرونشست ها در 18 پیزومتر محدوده مطالعاتی بررسی شد. مقادیر فرونشست در دشت ارومیه از 5 تا 17 سانتیمتر متغیر است. بیشترین فرونشست در شمال و شمال غربی دشت اتفاق افتاده که از لحاظ دانه بندی دارای درصد بیشتری رسوبات دانه ریز است. میزان فرونشست در محدوده روضه چای تا شهر چای کاهش می یابد و در چاه جارچیلو به 5 سانتیمتر می رسد. مقدار فرونشست بین رودخانه های شهرچای تا باراندوز چای تقریبا به سمت دریاچه ارومیه افزایش قابل توجهی دارد و بین 6 تا 13 سانتیمتر متغیر است. این تغییرات به دو دلیل عمده یعنی افت شدید سطح ایستابی (برداشتهای بیرویه) و همچنین، فشردگی رسوبات دانه ریز ایجاد می شود. افت شدید سطح ایستابی باعث کاهش فشار هیدرواستاتیک در آبخوان شده و در نتیجه، فضاهای خالی بین دانه ای که پیش تر با آب اشباع بود، این بار با افزایش وزن رسوبات بالایی این فضاها به وسیله رسوبات دانه ریز جایگزین می شود. در نتیجه، با توجه به شرایط زمین شناسی محدوده مطالعاتی تا کنون به مرور فرونشست اتفاق افتاده است.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
انتشار در:
صفحات:
791 تا 806
لینک کوتاه:
magiran.com/p2329565
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!