وابستگی به مسیر در شکل‏گیری حکمرانی نظام آموزش عالی ایران

پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی شکل‏گیری وضعیت موجود حکمرانی نظام آموزش عالی ایران (دولت‏گرا و متمرکز) از طریق فرایند وابستگی به مسیر بعد از انقلاب اسلامی انجام شد.

پژوهش حاضر از نظر هدف، توسعه ‏ای بود و با استفاده از رویکرد کیفی و بهره ‏گیری از راهبرد تحلیل تاریخی به بررسی پدیده مد نظر اقدام شد. شیوه گردآوری داده ‏ها در پژوهش حاضر به صورت کتابخانه‏ ای بود؛ بدین صورت که اسناد و مدارک علمی مربوط به چگونگی اداره کردن دولت و نظام آموزش عالی در بازه زمانی بعد از انقلاب اسلامی بررسی شد.

یافته‏ ها:

 بررسی سازوکارهای بازتولید در فرایند وابستگی به مسیر نشان داد یک توالی خودتقویت‏کننده، شامل 1. وقوع انقلاب اسلامی، جنگ و اتخاذ رویکرد دولت‏گرا، 2. شکست سیاستهای مربوط به اصلاحات ساختاری و 3. ضعف در انسجام و اجرای قوانین مربوط به خودمختاری دانشگاه ها، موجبات شکل‏گیری حکمرانی دولت‏گرا در نظام آموزش عالی ایران را فراهم کرده است.

نتیجه ‏گیری:

 به طور کلی می‏توان گفت انقلاب اسلامی و وقوع جنگ تحمیلی به عنوان دو بزنگاه اساسی، موجب شکل‏گیری حکمرانی دولت‏گرا و متمرکز در نظام آموزش عالی کشور شده‏اند و با شکست سیاستهای مربوط به اصلاحات ساختاری و اجرای ناقص قوانین مربوط به خودمختاری دانشگاهی نیز این نوع حکمرانی تقویت شده است؛ به طوری که اکنون برگشت از آن به آسانی ممکن نیست.