الگوی مقاومت اسلامی؛ مطالعه بیانات مقام معظم رهبری

مقاله حاضر در صدد ارایه الگوی مقاومت اسلامی مبتنی بر منظومه فکری امام خامنه‏ای (مدظله العالی) است. این تحقیق از حیث نوع پژوهش، بنیادی و با استفاده از روش توصیفی اکتشافی انجام گرفته است. در این مقاله تلاش شده است بر اساس روش «گرندد تیوری» و برمبنای داده بنیاد از مجموعه بیانات و سخنان مقام معظم رهبری درباره مقاومت اسلامی، «الگوی مقاومت اسلامی» متناسب با روش تحقیق و اهداف مقاله تدوین و ارایه شود. با توجه به اینکه رهبر معظم انقلاب اسلامی با رصد و تبیین تحولات جهان اسلام در بیانات و کلام خود در مناسبت‏های مختلف ابعاد و زوایای مقاومت اسلامی را طرح و تبیین کرده‏اند؛ نوشتار پیش‏رو با طرح این سوال اساسی : «مقاومت در اندیشه و بیانات رهبری انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله خامنه‏ای، چه مفهوم و جایگاهی دارد و مضامین فراگیر آن برای ارایه الگوی مقاومت اسلامی کدام اند؟» و با رویکرد کیفی صورت گرفته است و کوشش دارد با استفاده از روش تحلیل مضمون و بررسی محتوا و متون موجود در این باره، به آن پاسخ دهد. در واقع، هدف مقاله شناسایی مولفه و شاخص‏های مقاومت اسلامی از منظر رهبری انقلاب اسلامی است. بنابراین، در متن نخست، روش تحلیل مضمون توضیح داده شده است.گام و مراحل اجرای این روش در پژوهش، با ترسیم جدول و نمایش نقش و کارکرد هریک مشخص شده است. با استفاده از روش شبکه مضامین، تحلیل مضمون یافته‏ها حاکی از آن است که الگوی مقاومت مستخرج از شبکه مضامین، شامل چهار بعد و 22 مولفه است که در این مقاله، چهار مضمون معنویت‏گرایی و تکلیف‏محوری، وحدت مسلمین و هم گرایی جهان اسلام، تقویت بنیه و دانش نظامی دفاعی، توسعه، تقویت و تجهیز و «تسلیح» محور مقاومت ارایه شده است. در نتیجه، مدل مستخرج می‏تواند مبنایی مناسب برای شناخت ماهیت مقاومت اسلامی  و همچنین ابزاری برای سنجش و ارایه راهکار به منظور توسعه و تعمیق آن باشد.