بررسی قراردادهای مدل سازی اطلاعات ساختمان (BIM) و راهکارهای تدوین چارچوب قراردادی آن

مدل سازی اطلاعات ساختمان به منظور افزایش راندمان و بهره گیری از توانایی ابزارهای دیجیتالی در پروژه های ساخت به وجود آمده و در حال توسعه است. در کنار مزایای این فن آوری، چالش های جدیدی نیز پدید آمده که بخش مهمی از آنها مسایل حقوقی و قراردادی است. قراردادهای متداول صنعت ساخت توانایی پاسخ گویی به شرایط ویژه BIM را ندارند و در سطح بین المللی نیز رویکردهای گوناگونی برای رفع این مشکل  مطرح شده است. برخی با تدوین قراردادهای جدید و برخی با تهیه پیوست های ویژه BIM که به قراردادهای موجود اضافه می شوند، با موضوع روبه رو شده اند. تعدادی نیز هنوز در حال بررسی و پژوهش برای رسیدن به پاسخ مناسب هستند، در ایران نیز هنوز چارچوب قراردادی مشخصی برای BIM تدوین نشده است. بررسی این راهکارها که به صورت جداگانه و پراکنده در اقصی نقاط جهان انجام گردیده اند، ضرورتی است که با تجزیه و تحلیل آنها می توان دیدگاه روشنی از روش های حل مساله، پیش روی تصمیم گیرندگان قرار داد تا بتوانند به رهیافت مناسبی برای تدوین چارچوب قراردادی BIM دست یابند. این مقاله با بررسی 21 مورد از راهکارهای ارایه شده در هفت کشور پیشرو در BIM و نظرسنجی از متخصصین داخلی صنعت ساخت، این راهکارها را مقایسه و مزایا و معایب هر کدام را دسته بندی نموده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد تهیه "پیوست قراردادی BIM" و الحاق آن به قراردادهای موجود، می تواند راهکار قابل قبولی برای رفع مشکلات قراردادی BIM باشد. در انتها نیز پیشنهادهایی برای چگونگی تدوین چارچوب قراردادی مناسب در تطبیق با شرایط و الزامات موجود کشور ارایه گردیده است.