کنترل موثر و ایمن کک های ناقل طاعون با استفاده از تنظیم کننده های رشد حشرات: یک مطالعه مروری

از مهم ترین روش های گسترش عوامل بیماری زا در جنگ های بیولوژیک، استفاده از حشرات ناقل خونخوار است. کک ها از مهمترین حشرات مورد توجه در انتقال عوامل میکروبی هستند. تدوین و بروزرسانی روش های نوین و اختصاصی کنترل حشرات از ضروریات پدافند غیرعامل و آماده سازی برای مقابله با حملات بیولوژیک و همچنین اپیدمی های غیرمنتظره بیماری است. برای مدیریت موفق کک ها، راهبردهای مورد استفاده باید به صورت انتخابی عمل کنند و کمترین تاثیر روی محیط زیست و انسان را داشته باشند. در این مطالعه مروری تاثیر ترکیبات شبه هورمونی و تنظیم کننده های رشد حشرات در کنترل کک ها مورد بررسی قرار گرفته است. برای انتخاب مقالات، پایگاه های اطلاعاتی معتبر علمی نظیر EMBASE، PubMed، Scopus، Science direct،Citation Index  و Google Scholar مورد استفاده قرار گرفتند. برای بازیابی مطالعات، راهبرد جستجو و انتخاب مقالات بر اساس کلمات کلیدی Control، Fleas، Siphonaptera، Insect growth regulator، hormones mimicsInsect ، با ترکیبات احتمالی مختلف انجام گرفت. جستجو بر اساس کلمات کلیدی در عنوان مقالات و بدون محدودیت زمانی تا سال 2020 انجام شد. نتایج مطالعه نشان داد در بین تنظیم کننده های رشد و سه گروه اصلی که به تولید تجاری رسیده اند شامل آنالوگ های هورمون جوانی، آگونیست های اکدایسترویید و بازدارنده های سنتز کیتین، آنالوگ های هورمون جوانی و بازدارنده های سنتز کیتین بیشترین کارایی را علیه کک ها داشته اند. تنظیم کننده های رشد حشرات علاوه بر اختصاصی بودن علیه حشرات، ماندگاری بالاتری در محیط، نسبت به سایر سموم ایمن دارند. این ترکیبات می توانند جمعیت کک ها را سرکوب کنند و از مصرف مداوم سموم شیمیایی جلوگیری کنند. همچنین این ترکیبات بروز مقاومت در جمعیت کک ها را مختل می کنند. در صورت انجام حملات بیولوژیک با استفاده از کک های ناقل طاعون در جنگ های بیولوژیک، تنظیم کننده های رشد مانند پایروپروکسی فن و لوفنورون می توانند، بدون آسیب به نیروهای خودی، بقا و تولیدمثل کک ها را مختل کرده و جمعیت کک را در زمان کوتاهی کنترل کنند.